LORISTA H 100 100mg + 12.5mg film tableta

Lijek Lorista H 100 je indikovan za liječenje esencijalne hipertenzije kod pacijenata čiji krvni pritisak nije adekvatno kontrolisan losartanom ili hidrohlortiazidom pojedinačno.

Doziranje

Hipertenzija

Losartan sa hidrohlortiazidom (HCTZ) se ne koristi za inicijalno liječenje, ali se koristi kod pacijenata kod kojih krvni pritisak nije adekvatno kontrolisan losartanom ili hidrohlortiazidom pojedinačno.

Preporučuje se titriranje doze pojedinačnih komponenti (losartana i hidrohlortiazida).

Kada je to klinički primjereno, može se razmotriti direktna promjena monoterapije u fiksnu kombinaciju kod pacijenata kod kojih krvni pritisak nije adekvatno kontrolisan.

Uobičajena doza održavanja losartana sa hidrohlortiazidom u fiksnoj kombinaciji je jedna tableta lijeka Lorista H 50 mg + 12,5 mg (losartan 50 mg/hidrohlortiazid 12,5 mg) jednom dnevno.

Kod pacijenata kod kojih se ne postigne adekvatni odgovor uz lijek Lorista H 50 mg + 12,5 mg, doza se može povisiti na jednu tabletu lijeka Lorista HD 100 mg + 25 mg (losartan 100 mg/hidrohlortiazid 25 mg) jednom dnevno. Maksimalna doza je jedna tableta lijeka Lorista HD 100 mg + 25 mg jednom dnevno.

U principu se antihipertenzivno dejstvo postiže unutar tri do četiri nedjelje od započinjanja terapije.

Lijek Lorista H 100 100 mg + 12,5 mg (losartan 100 mg/ hidrohlortiazid 12,5 mg) je dostupan onim pacijentima titriranim na 100 mg losartana kojima je potrebna dodatna kontrola krvnog pritiska.

Upotreba kod pacijenata s poremećajem rada bubrega i na hemodijalizi

Kod pacijenata s umjerenim bubrežnim oštećenjem (tj. klirensom kreatinina 30-50 ml/min) nije potrebno prilagođavanje početne doze.

Tablete losartana i hidrohlortiazida se ne preporučuju pacijentima na hemodijalizi.

Losartan/hidrohlortiazid tablete se ne smiju koristiti kod pacijenata s teškim oštećenjem bubrega (tj. klirensom kreatinina <30 ml/min) (vidjeti dio 4.3).

Upotreba kod pacijenata sa smanjenjem intravaskularnog volumena

Prije primjene tableta losartan/hidrohlortiazid potrebno je nadoknaditi manjak volumena i/ili natrijuma.

Upotreba kod pacijenata s poremećajem rada jetre

Losartan/hidrohlortiazid je kontraindikovan kod pacijenata sa teškim oštećenjem jetre (vidjeti dio 4.3).

Upotreba kod starijih osoba

Kod starijih osoba uglavnom nije potrebno prilagođavanje doze.

Upotreba kod djece i adolescenata (mlađi od 18 godina)

Lijek Lorista H 100 se ne preporučuje za upotrebu kod djece mlađe od 18 godina zbog nedostatka podataka o bezbjednosti i efikasnosti.

Način primjene

Lijek Lorista H 100 može se primjenjivati s drugim antihipertenzivnim ljekovima (vidjeti djelove 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1).

Lijek Lorista H 100 tablete treba progutati uz čašu vode.

Lijek Lorista H 100 može se primijeniti sa ili bez hrane.

• Preosjetljivost na aktivne supstance ili na bilo koju pomoćnu supstancu navedenu u dijelu 6.1.
• Hipokalijemija ili hiperkalcijemija rezistentne na terapiju.
• Teško oštećenje jetre; holestaza i opstrukcija žuči.
• Refraktorna hiponatrijemija.
• Simptomatska hiperurikemija/giht.
• Drugo i treće tromjesečje trudnoće (vidjeti djelove 4.4 i 4.6).
• Teško oštećenje bubrega (tj. klirens kreatinina <30 ml/min).
• Anurija.
• Istovremena primjena lijeka Lorista H sa ljekovima koji sadrže aliskiren je kontraindikovana kod pacijenata sa dijabetes melitusom ili oštećenjem funkcije bubrega (GFR < 60 ml/min/1,73 m2) (vidjeti djelove 4.5. i 5.1.).

Losartan

Angioedem

Pacijente s anamnezom angioedema (oticanja lica, usana, grla i/ili jezika) treba pažljivo pratiti (vidjeti dio 4.8).

Intestinalni angioedem

Prijavljen je intestinalni angioedem kod pacijenata liječenih antagonistima receptora angiotenzina II, uključujući losartan (vidjeti dio 4.8). Ovi pacijenti su imali bol u stomaku, mučninu, povraćanje i dijareju. Simptomi su se povukli nakon prestanka uzimanja antagonista receptora angiotenzina II. Ako se dijagnostikuje intestinalni angioedem, upotrebu lijeka losartan treba prekinuti i adekvatno pratiti pacijenta dok se simptomi potpuno ne povuku.

Hipotenzija i smanjenje intravaskularnog volumena

Kod pacijenata sa smanjenjem volumena i/ili natrijuma zbog jake diuretske terapije, smanjenog unosa soli, dijareje ili povraćanja, može doći do simptomatske hipotenzije, pogotovo nakon prve doze. Takva stanja treba korigovati prije primjene lijeka Lorista H tableta (vidjeti djelove 4.2. i 4.3.).

Neravnoteža elektrolita

Kod pacijenata s oštećenjem bubrežne funkcije, sa ili bez dijabetesa, česta je neravnoteža elektrolita pa je treba korigovati. Stoga treba pažljivo pratiti koncentraciju kalijuma u plazmi i klirens kreatinina; posebno pažljivo treba pratiti pacijente sa insuficijencijom srca i klirensom kreatinina između 30 i 50 ml/min.

Istovremena upotreba losartana/hidrohlortiazida i diuretika koji štede kalijum, zamjena kalijuma kao zamjena za so koje sadrže kalijum ili drugih ljekova koji mogu povećati nivo kalijuma u serumu (npr., ljekovi koji sadrže trimetoprim) se ne preporučuje (vidjeti dio 4.5).

Oštećenje funkcije jetre

Na osnovu farmakokinetičkih podataka koji pokazuju značajno povišenu koncentraciju losartana u plazmi kod pacijenata s cirozom, lijek Lorista H 100 treba koristiti s oprezom kod pacijenata s anamnezom blagog do umjerenog oštećenja jetre. Nema terapijskog iskustva s losartanom kod pacijenata s teškim oštećenjem jetre. Stoga je kontraindikovana primjena lijeka Lorista H 100 kod pacijenata s teškim oštećenjem jetre (vidjeti djelove 4.2, 4.3 i 5.2).

Oštećenje bubrežne funkcije

Kao posljedica inhibicije sistema renin-angiotenzin-aldosteron, prijavljene su promjene bubrežne funkcije, uključujući insuficijenciju bubrega (posebno kod pacijenata čija funkcija bubrega zavisi od sistema renin-angiotenzin-aldosteron, poput onih s teškom srčanom insuficijencijom ili već postojećim poremećajem funkcije bubrega).

Kao i kod drugih ljekova koji utiču na sistem renin-angiotenzin-aldosteron, zabilježen je porast uree u krvi i kreatinina u serumu kod pacijenata s obostranom stenozom bubrežnih arterija ili stenozom arterije solitarnog bubrega; ove promjene bubrežne funkcije mogu biti reverzibilne nakon prekida terapije. Losartan treba oprezno koristiti kod pacijenata s obostranom stenozom bubrežnih arterija ili stenozom arterije solitarnog bubrega.

Transplantacija bubrega

Nema iskustva s pacijentima kod kojih je nedavno transplantiran bubreg.

Primarni hiperaldosteronizam

Pacijenti s primarnim aldosteronizmom uglavnom neće klinički reagovati na liječenje antihipertenzivima koji djeluju inhibirajući na sistem renin-angiotenzin. Stoga se upotreba lijeka Lorista H 100 tableta ne preporučuje.

Koronarna bolest srca i cerebrovaskularna bolest

Kao i kod drugih antihipertenzivnih ljekova, pretjerano sniženje krvnog pritiska kod pacijenata s ishemijskom bolešću srca te cerebrovaskularnom bolešću može dovesti do infarkta miokarda ili insulta.

Insuficijencija srca

Kod pacijenata sa insuficijencijom srca, sa ili bez poremećaja bubrežne funkcije, postoji – kao i uz druge ljekove koji djeluju putem sistema renin-angiotenzin – rizik od teške arterijske hipotenzije te (često akutnog) poremećaja bubrežne funkcije.

Stenoza aortne i mitralne valvule, opstruktivna hipertrofična kardiomiopatija

Kao i kod drugih vazodilatatora, potreban je poseban oprez kod pacijenata s aortnom ili mitralnom stenozom ili opstruktivnom hipertrofičnom kardiomiopatijom.

Etničke razlike

Kao što je primijećeno kod inhibitora angiotenzin konvertizujućeg enzima, losartan i ostali antagonisti angiotenzina su manje efikasni u snižavanju krvnog pritiska kod osoba crne rase nego kod ostalih, što bi se moglo pripisati višoj prevalenciji stanja sa niskim reninom kod osoba crne rase koji imaju hipertenziju.

Trudnoća

Antagoniste receptora za angiotenzin II ne treba uvoditi tokom trudnoće. Ukoliko se nastavak liječenja antagonistima receptora za angiotenzin II ne smatra neophodnim, pacijentkinjama koje planiraju trudnoću treba uvesti alternativno antihipertenzivno liječenje koje ima dobro utvrđen bezbjednosni profil pri primjeni tokom trudnoće. Nakon što je utvrđena trudnoća, liječenje antagonistima receptora za angiotenzin II treba smjesta prekinuti i ukoliko se smatra potrebnim, uvesti alternativnu terapiju (vidjeti djelove 4.3 i 4.6).

Dvostruka blokada renin-angiotenzin-aldosteron sistema (RAAS)

Postoje podaci da istovremena primjena ACE inhibitora, antagonista receptora angiotenzina II ili aliskirena povećava rizik od nastanka hipotenzije, hiperkalijemije i slabljenja bubrežne funkcije (uključujući akutnu bubrežnu insuficijenciju). Dvojna blokada RAAS istovremenom primjenom ACE inhibitora, antagonista receptora angiotenzina II ili aliskirena se prema tome ne preporučuje (vidjeti djelove 4.5. i 5.1.).

Ukoliko se terapija dvojnom blokadom smatra apsolutno neophodnom, ovo treba sprovesti isključivo pod nadzorom ljekara specijaliste i s redovnim praćenjem bubrežne funkcije, elektrolita i krvnog pritiska. ACE inhibitore i antagoniste receptora angiotenzina II ne treba primjenjivati istovremeno kod pacijenata sa dijabetesnom nefropatijom.

Hidrohlortiazid

Hipotenzija i neravnoteža elektrolita/tjelesnih tečnosti

Kao kod svakog liječenja antihipertenzivima, kod nekih pacijenata može doći do simptomatske hipotenzije. Pacijente treba pratiti zbog kliničkih znakova poremećaja ravnoteže tečnosti i elektrolita, npr. deplecije volumena, hiponatrijemije, hipohloremijske alkaloze, hipomagnezijemije ili hipokalijemije, do kojih može doći tokom interkurentne dijareje ili povraćanja. Kod takvih pacijenata je neophodno periodično određivati elektrolite u serumu u odgovarajućim intervalima. Kod edematoznih pacijenata pri toplom vremenu može doći do dilucione hiponatrijemije.

Metabolička i endokrina dejstva

Terapija tiazidima može poremetiti toleranciju glukoze. Može biti potrebno prilagođavanje doze antidijabetika, uključujući insulin (vidjeti dio 4.5). Tokom terapije tiazidima, latentni dijabetes može postati manifestan.

Tiazidi mogu smanjiti izlučivanje kalcijuma urinom i uzrokovati intermitentna i blaga povišenja kalcijuma u serumu. Izražena hiperkalcijemija može biti dokaz prikrivenog hiperparatireoidizma. Davanje tiazida treba obustaviti prije izvođenja testova paratireoidne funkcije.

Porast holesterola i triglicerida može se povezati s liječenjem tiazidnim diureticima.

Terapija tiazidima može izazvati hiperurikemiju i/ili giht kod određenih pacijenata. S obzirom da losartan snižava mokraćnu kiselinu, u kombinaciji s hidrohlortiazidom ublažava hiperurikemiju izazvanu diureticima.

Poremećaj rada jetre

Tiazide treba oprezno koristiti kod pacijenata s poremećajem funkcije jetre ili progresivnom bolešću jetre, jer mogu dovesti do intrahepatične holestaze, kao i iz razloga što male promjene u ravnoteži tečnosti i elektrolita mogu izazvati hepatičnu komu. Lijek Lorista H 100 je kontraindikovana kod pacijenata s teškim oštećenjem jetre (vidjeti djelove 4.3 i 5.2).

Nemelanomski karcinom kože

Povećan rizik od nemelanomskog karcinoma kože (eng. non-melanoma skin cancer, NMSC) [bazocelularni karcinom (eng. basal cell carcinoma, BCC) i planocelularni karcinom (eng. squamous cell carcinoma, SCC)] kod povećane kumulativne izloženosti hidrohlortiazidu zabilježen je u dvije epidemiološke studije zasnovane na Nacionalnom registru malignih oboljenja Danske. Fotosenzitivno dejstvo hidrohlortiazida može da predstavlja mogući mehanizam za nastanak NMSC.

Pacijente koji uzimaju hidrohlortiazid potrebno je informisati o riziku od NMSC-a i savjetovati da redovno provjeravaju svoju kožu kako bi se uočila pojava svake nove lezije i da hitno prijave svaku sumnjivu leziju na koži. Pacijente treba savjetovati o mogućim preventivnim mjerama, kao što je ograničena izloženost sunčevoj svjetlosti i UV zracima i, u slučaju izloženosti, primjena odgovarajuće zaštite, radi minimiziranja rizika od karcinoma kože. Sumnjive lezije na koži potrebno je hitno pregledati, potencijalno uključujući histološke preglede uzorka dobijenog biopsijom. Takođe može biti potrebno i da se razmotri opravdanost primjene hidrohlortiazida kod pacijenata koji su ranije imali NMSC (vidjeti dio 4.8 Neželjena dejstva).

Akutni respiratorni distres sindrom (ARDS)

Nakon uzimanja hidrohlortiazida prijavljeni su vrlo rijetki ozbiljni slučajevi akutne respiratorne toksičnosti, uključujući akutni respiratorni distres sindrom (ARDS). Plućni edem obično se razvija u roku od nekoliko minuta do nekoliko sati nakon unosa hidrohlortiazida. Na početku simptomi uključuju dispneju, povišenu tjelesnu temperaturu, pogoršanje plućne funkcije i hipotenziju. Ako se sumnja na ARDS, potrebno je prekinuti primjenu lijeka Lorista H 100 i dati odgovarajuću terapiju. Hidrohlorotiazid se ne smije davati pacijentima koji su prethodno imali ARDS nakon unosa hidrohlorotiazida.

Horoidalna efuzija, akutna miopija i sekundarni glaukom zatvorenog ugla

Sulfonamidi i derivati sulfonamida mogu izazvati idiosinkratsku reakciju koja za rezultat može imati horoidalnu efuziju sa defektom vidnog polja, prolaznu miopiju i glaukom zatvorenog ugla. Simptomi uključuju akutnu pojavu smanjene oštrine vida ili bola u oku i tipično se javljaju nekoliko sati do nedjelju dana od početka primjene lijeka. Neliječeni akutni glaukom zatvorenog ugla može dovesti do trajnog gubitka vida. Primarna terapija je prekid uzimanja lijeka što je prije moguće. U slučaju da intraokularni pritisak ne bude pod kontrolom, može biti potrebno razmotriti i pravovremeno liječenje ljekovima ili hirurško liječenje. Faktori rizika za razvoj akutnog glaukoma zatvorenog ugla mogu uključivati alergiju na sulfonamide ili penicilin u anamnezi.

Ostalo

Kod pacijenata koji primaju tiazide, reakcije preosjetljivosti mogu nastati u slučajevima sa ili bez anamneze alergije ili bronhijalne astme. Egzacerbacija ili aktivacija sistemskog eritematoznog lupusa zabilježena je uz upotrebu tiazida.

Posebna upozorenja o pomoćnim supstancama

Lijek Lorista H sadrži laktozu. Pacijenti s rijetkim nasljednim poremećajem nepodnošenja galaktoze, potpunim nedostatkom laktaze ili glukoza-galaktoza malapsorpcijom ne bi trebali da uzimaju ovaj lijek.

Losartan

Zabilježeno je da rifampicin i flukonazol smanjuju nivo aktivnog metabolita. Klinički značaj ovih interakcija nije procijenjen.

Kao i pri upotrebi drugih ljekova koji blokiraju angiotenzin II ili njegova dejstva, istovremena upotreba diuretika koji štede kalijum (npr. spironolaktona, triamterena, amilorida), zamjena kalijuma, zamjena za soli koje sadrže kalijum ili drugih ljekova koji mogu povećati nivo kalijuma u serumu (npr., ljekovi koji sadrže trimetoprim) može dovesti do porasta kalijuma u serumu. Istovremena primjena se ne preporučuje.

Kao i kod drugih ljekova koji utiču na izlučivanje natrijuma, izlučivanje litijuma može biti smanjeno. Stoga treba pažljivo pratiti nivo litijuma u serumu ukoliko se soli litijuma primjenjuju istovremeno s antagonistima receptora za angiotenzin II.

Kada se antagonisti receptora za angiotenzin II primjenjuju istovremeno s nesteroidnim antiinflamatornim ljekovima (NSAIL; tj. selektivnim inhibitorima COX-2, acetilsalicilnom kiselinom u antiinflamatornim dozama) i neselektivnim NSAIL, može doći do smanjenja antihipertenzivnog dejstva. Istovremena upotreba antagonista receptora za angiotenzin II ili diuretika i NSAIL može dovesti do povećanog rizika od pogoršanja bubrežne funkcije, uključujući mogućnost akutne bubrežne insuficijencije te porasta kalijuma u serumu, posebno kod pacijenata s već prisutnom slabom funkcijom bubrega. Kombinaciju treba primjenjivati s oprezom, naročito kod starijih osoba. Pacijenti treba da budu adekvatno hidrirani te treba razmotriti praćenje bubrežne funkcije nakon uvođenja konkomitantne terapije, kao i periodično nakon toga.

Kod nekih pacijenata s kompromitovanom funkcijom bubrega koji su liječeni nesteroidnim antiinflamatornim ljekovima, uključujući selektivne inhibitore ciklooksigenaze-2, istovremena upotreba antagonista receptora za angiotenzin II može dovesti do daljeg pogoršanja bubrežne funkcije. Ovo dejstvo je uglavnom reverzibilno.

Podaci iz kliničkih studija su pokazali da je dvostruka blokada RAAS prilikom istovremene primjene ACE inhibitora, antagonista receptora angiotenzina II ili aliskirena udružena sa većom učestalošću neželjenih dejstava kao što su hipotenzija, hiperkalijemija i smanjena bubrežna funkcija (uključujući akutnu bubrežnu insuficijenciju) u odnosu na pojedinačnu primjenu nekog lijeka koji djeluje na RAAS (vidjeti djelove 4.3., 4.4. i 5.1.).

Druge supstance koje dovode do hipotenzije, poput tricikličkih antidepresiva, antipsihotika, baklofena, amifostina: istovremena upotreba ovih ljekova koji imaju za osnovno dejstvo ili neželjeno dejstvo, snižavanje krvnog pritiska, može povećati rizik od hipotenzije.

Sok od grejpfruta sadrži komponente koje inhibišu enzime CYP450 i mogu dovesti do smanjenja koncentracije aktivnih metabolita losartana, što umanjuje efekat terapije. Konzumiranje soka od grejpfruta treba izbjegavati u toku terapije tabletama losartan/hidrohlortiazid.

Hidrohlortiazid

Pri istovremenoj primjeni, sljedeći ljekovi mogu stupiti u interakciju s tiazidnim diureticima:

Alkohol, barbiturati, narkotici ili antidepresivi:

Može doći do potenciranja ortostatske hipotenzije.

Antidijabetici (oralni hipoglikemici i insulin):

Terapija tiazidom može uticati na toleranciju glukoze. Može biti potrebno prilagođavanje doze antidijabetika. Metformin treba oprezno koristiti zbog rizika od laktatne acidoze uzrokovane funkcionalnom insuficijencijom bubrega koja može biti povezana s hidrohlortiazidom.

Ostali antihipertenzivni ljekovi

Aditivno dejstvo.

Holestiramin i smole holestipola:

Resorpcija hidrohlortiazida poremećena je u prisutnosti smola koje djeluju kao anjonski izmjenjivači. Pojedinačna doza holestiramina odnosno smola holestipola veže se za hidrohlortiazid i smanjuje njegovu resorpciju iz gastrointestinalnog trakta za 85 % odnosno 43 %.

Kortikosteroidi, ACTH

Pojačani gubitak elektrolita, pogotovo hipokalijemija.

Kateholamini (npr. adrenalin)

Moguć je smanjeni odgovor na kateholamine, ali ne u tolikoj mjeri da bi se isključila njihova primjena.

Relaksansi skeletnih mišića, nedepolarizirajući (npr. tubokurarin)

Moguć je pojačani odgovor na mišićni relaksans.

Litijum

Diuretici smanjuju klirens litijuma u bubrezima te doprinose visokom riziku toksičnosti litijuma; ne preporučuje se istovremena upotreba.

Ljekovi koji se koriste za liječenje gihta (probenecid, sulfinpirazon i alopurinol)

Može biti potrebno prilagođavanje doze urikozuričkih ljekova jer hidrohlortiazid može povisiti nivo mokraćne kiseline u serumu. Povećanje doze probenecida ili sulfinpirazona može biti neophodno. Istovremena upotreba tiazida može povećati pojavu reakcija preosjetljivosti na alopurinol.

Antiholinergici (npr. atropin, biperiden)

Povećanje bioraspoloživosti tiazidskih diuretika smanjenjem gastrointestinalnog motiliteta i brzine pražnjenja želuca.

Citostatici (npr. ciklofosfamid, metotreksat)

Tiazidi mogu smanjiti bubrežno izlučivanje citotoksičnih ljekova i potencirati njihovo mijelosupresivno dejstvo.

Salicilati

U slučaju primjene visokih doza salicilata, hidrohlortiazid može pojačati toksično dejstvo salicilata na centralni nervni sistem.

Metildopa

Opisani su izolovani slučajevi hemolitičke anemije pri istovremenoj upotrebi hidrohlortiazida i metildope.

Ciklosporin

Istovremeno liječenje ciklosporinom može povećati rizik hiperurikemije i komplikacija poput gihta.

Glikozidi digitalisa

Hipokalijemija ili hipomagnezijemija uzrokovane tiazidima mogu pogodovati nastanku srčanih aritmija uzrokovanih digitalisom.

Ljekovi na koje utiče poremećaj kalijuma u serumu

Kada se losartan/hidrohlortiazid primjenjuje s ljekovima na koje utiču poremećaji kalijuma u serumu (npr. glikozidi digitalisa i antiaritmici) te niže navedenim ljekovima (uključujući neke antiaritmike) koji uzrokuju torsades de pointes (ventrikularnu tahikardiju), s obzirom da je hipokalijemija predisponirajući faktor za torsades de pointes (ventrikularnu tahikardiju), preporučuje se periodično praćenje kalijuma u serumu kao i EKG:

• Klasa Ia antiaritmika (npr. hinidin, hidrohinidin, disopiramid).
• Klasa III antiaritmika (npr. amiodaron, sotalol, dofetilid, ibutilid).
• Neki antipsihotici (npr. tioridazin, hlorpromazin, levomepromazin, trifluoperazin, ciamemazin, sulpirid, sultoprid, amisulprid, tiaprid, pimozid, haloperidol, droperidol).
• Ostali (npr. bepridil, cisaprid, difemanil, eritromicin IV, halofantrin, mizolastin, pentamidin, terfenadin, vinkamin IV).

Kalcijumove soli

Tiazidni diuretici mogu povisiti nivoe kalcijuma u serumu zbog smanjenog izlučivanja. Ukoliko je potrebno propisati preparate kalcijuma, treba pratiti nivo kalcijuma u serumu te prema tome prilagoditi dozu kalcijuma.

Interakcije s laboratorijskim testovima

Zbog svog dejstva na metabolizam kalcijuma, tiazidi mogu interferirati s testovima paratireoidne funkcije (vidjeti dio 4.4).

Karbamazepin

Rizik simptomatske hiponatrijemije. Potrebno je kliničko i biohemijsko praćenje.

Kontrastna sredstva na bazi joda

U slučaju dehidracije uzrokovane diureticima, povećan je rizik akutne bubrežne insuficijencije, pogotovo s visokim dozama proizvoda koji sadrže jod.

Prije njihove primjene pacijente treba rehidrirati.

Amfotericin B (parenteralni), kortikosteroidi, ACTH, stimulativni laksativi ili glicirizin

Hidrohlortiazid može pojačati neravnotežu elektrolita, posebno hipokalijemiju.

Trudnoća

Antagonisti receptora za angiotenzin II:

Upotreba antagonista receptora za angiotenzin II ne preporučuje se tokom prvog tromjesečja trudnoće (vidjeti dio 4.4). Upotreba antagonista receptora za angiotenzin II kontraindikovana je tokom drugog i trećeg tromjesečja trudnoće (vidjeti dio 4.3 i 4.4).

Epidemiološki podaci nijesu donijeli konačne dokaze u pogledu rizika teratogenosti nakon izlaganja ACE inhibitorima tokom prvog tromjesečja trudnoće; međutim, ne može se isključiti mali porast rizika. Iako ne postoje kontrolisani epidemiološki podaci o riziku povezanom s inhibitorima receptora za angiotenzin II, sličan rizik može postojati za ovu grupu ljekova. Ukoliko se nastavak liječenja inhibitorom receptora za angiotenzin II ne smatra neophodnim, pacijentkinje koje planiraju trudnoću treba prebaciti na alternativnu antihipertenzivnu terapiju koja se pokazala bezbjednom za primjenu u trudnoći. Kada se postavi dijagnoza trudnoće, terapiju inhibitorom receptora za angiotenzin II treba smjesta prekinuti te, ukoliko je potrebno, uvesti alternativnu terapiju.

Poznato je da izloženost žena terapiji inhibitorima receptora za angiotenzin II tokom drugog i trećeg tromjesečja dovodi do fetotoksičnosti (smanjene bubrežne funkcije, oligohidramniona, usporenog okoštavanja lobanje) te neonatalne toksičnosti (insuficijencije bubrega, hipotenzije, hiperkalijemije) (vidjeti dio 5.3.).

Ukoliko je došlo do izloženosti inhibitorima receptora za angiotenzin II od drugog tromjesečja trudnoće, preporučuje se ultrazvučna provjera bubrežne funkcije i lobanje.

Odojčad čije su majke primale inhibitore receptora za angiotenzin II treba pažljivo pratiti zbog hipotenzije (vidjeti djelove 4.3 i 4.4).

Hidrohlortiazid:

Iskustvo s upotrebom hidrohlortiazida tokom trudnoće je ograničeno, naročito tokom prvog tromjesečja. Studije na životinjama nijesu dovoljne.

Hidrohlortiazid prolazi kroz placentu. Na osnovu farmakološkog mehanizma djelovanja hidrohlortiazida, njegova upotreba tokom drugog i trećeg tromjesečja mogla bi kompromitovati fetoplacentalnu perfuziju i dovesti do fetalnih i neonatalnih dejstava poput ikterusa, poremećaja ravnoteže elektrolita i trombocitopenije.

Hidrohlortiazid se ne smije koristiti za edeme u trudnoći, hipertenziju u trudnoći ili preeklampsiju, zbog rizika od smanjenog volumena plazme i placentarne hipoperfuzije, bez efikasnog dejstva na tok bolesti.

Hidrohlortiazid se ne smije koristiti za liječenje esencijalne hipertenzije kod trudnica, osim u rijetkim slučajevima kad se nijedno drugo liječenje ne može primijeniti.

Dojenje

Antagonisti receptora za angiotenzin II:

Kako nema podataka o primjeni lijeka Lorista H tokom dojenja, njegova primjena se ne preporučuje, te treba preferirati alternativne oblike liječenja sa bolje utvrđenim bezbjednosnim profilom tokom dojenja, naročito tokom dojenja novorođenčeta ili prijevremeno rođenog odojčeta.

Hidrohlortiazid:

Hidrohlortiazid se u maloj količini izlučuje u majčino mlijeko. Tiazidi u visokim dozama koje uzrokuju jaku diurezu mogu inhibisati proizvodnju mlijeka. Ne preporučuje se upotreba lijeka Lorista H tokom dojenja. Ukoliko se lijek Lorista H koristi tokom dojenja, treba primijeniti najmanju moguću dozu koja ispoljava terapijski efekat.

Nijesu sprovedene studije o dejstvu na sposobnost upravljanja vozilima i rada na mašinama.

Međutim, prilikom vožnje ili rada na mašinama mora se imati na umu da tokom antihipertenzivne terapije može ponekad doći do vrtoglavice ili pospanosti, pogotovo na početku liječenja ili prilikom povećanja doze.

Učestalost neželjenih dejstava navedenih u nastavku definisana je prema sljedećim pravilima:

• veoma česta (≥ 1/10)
• česta (≥ 1/100, < 1/10)
• povremena (≥ 1/1000, < 100)
• rijetka (≥ 1/10 000, < 1000)
• veoma rijetka (< 1/10 000)
• nepoznata učestalost (nije moguće procijeniti iz raspoloživih podataka)

U kontrolisanim kliničkim ispitivanjima sa kombinacijom losartan kalijum i hidrohlortiazid nijesu primijećena neželjena dejstva specifična za ovu kombinaciju. Neželjena dejstva koja su se javljala su bila ona koja se inače javljaju za pojedinačne komponente ove kombinacije.

U kontrolisanim kliničkim ispitivanjima esencijalne hipertenzije, vrtoglavica je bila jedino neželjeno dejstvo prijavljeno kao specifično za aktivnu supstancu, koja se javljala kod 1% pacijenata ili više, a koji su koristili losartan i hidrohlortiazid, u odnosu na placebo.

Pored ovih neželjenih dejstava, sljedeća neželjena dejstva su zabilježena nakon stavljanja lijeka u promet:

Neželjena dejstva koja su primijećena sa nekom od komponenti ove kombinacije i mogu biti potencijalna neželjena dejstva ove kombinacije su sljedeća:

Losartan

Sljedeća neželjena dejstva su prijavljena tokom primjene losartana u kliničkim ispitivanjima i postmarketinškom iskustvu:

Hidrohlortiazid

1Nemelanomski karcinom kože: Na osnovu dostupnih podataka iz epidemioloških studija, između hidrohlortiazida i nemelanomskog karcinoma kože (NMSC) primijećena je povezanost zavisna od kumulativne doze (vidjeti i djelove 4.4 i 5.1).

Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva

Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na neželjeno dejstvo ovog lijeka Institutu za ljekove i medicinska sredstva (CInMED):

Institut za ljekove i medicinska sredstva

Odjeljenje za farmakovigilancu

Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica

tel: +382 (0) 20 310 280

fax: +382 (0) 20 310 581

putem IS zdravstvene zaštite

QR kod za online prijavu sumnje na neželjeno dejstvo lijeka:

Nema specifičnih informacija o liječenju predoziranja lijekom Lorista H. Liječenje je simptomatsko i suportivno. Liječenje lijekom Lorista H treba prekinuti, a pacijenta pažljivo pratiti. Predložene mjere uključuju izazivanje povraćanja ako je ingestija bila nedavno, te korekcija dehidratacije, neravnoteže elektrolita, hepatične kome i hipotenzije prema prihvaćenim procedurama.

Losartan

Dostupni su ograničeni podaci o predoziranju kod ljudi. Najvjerovatnija manifestacija predoziranja bila bi hipotenzija i tahikardija; bradikardija bi mogla nastati zbog parasimpatičke (vagusne) stimulacije. Ako dođe do simptomatske hipotenzije, treba uvesti suportivno liječenje.

Losartan i njegovi aktivni metaboliti se ne mogu odstraniti hemodijalizom.

Hidrohlortiazid

Najčešći primijećeni znakovi i simptomi su oni izazvani gubitkom elektrolita (hipokalijemija, hipohloremija, hiponatrijemija) i dehidracijom zbog pojačane diureze. Ukoliko je primijenjen i digitalis, hipokalijemija može pojačati srčane aritmije.

Stepen do kojeg se hidrohlortiazid odstranjuje hemodijalizom nije ustanovljen.

Farmakoterapijska grupa: antagonisti angiotenzina II i diuretici

ATC kod: C09DA01

Kombinacija losartan-hidrohlortiazid

Komponente ovog lijeka pokazale su aditivno dejstvo na snižavanje krvnog pritiska, snižavajući ga u većem stepenu od bilo koje komponente pojedinačno. Smatra se da je ovo dejstvo rezultat komplementarnih dejstava obje komponente. Nadalje, kao rezultat njegovog diuretskog dejstva, hidrohlortiazid povećava plazmatsku aktivnost renina, sekreciju aldosterona, snižava kalijum u serumu, te povećava nivo angiotenzina II. Primjena losartana blokira sva fiziološki bitna dejstva angiotenzina II, pa bi putem inhibicije aldosterona mogla ublažavati gubitak kalijuma povezanog sa diuretskim efektom.

Pokazalo se da losartan ima blago i prolazno urikozuričko dejstvo. Za hidrohlortiazid se pokazalo da dovodi do umjerenog porasta mokraćne kiseline; kombinacija losartana i hidrohlortiazida ublažava hiperurikemiju uzrokovanu diuretikom.

Antihipertenzivno dejstvo kombinacije losartan/hidrohlortiazid traje 24 sata. U kliničkim ispitivanjima koja su trajala najmanje jednu godinu, antihipertenzivno dejstvo je bilo održano kontinuiranom terapijom. Uprkos značajnom snižavanju krvnog pritiska, primjena kombinacije losartan/hidrohlortiazid nije imala klinički značajno dejstvo na frekvenciju srca. U kliničkim ispitivanjima, nakon 12 nedjelja terapije losartanom od 50 mg i hidrohlortiazidom od 12,5 mg, najniži dijastolni pritisak u sjedećem položaju bio je u prosjeku snižen za 13,2 mmHg.

Kombinacija losartan/hidrohlortiazid efikasna je u snižavanju krvnog pritiska kod muškaraca i žena, osoba crne i ostalih rasa te kod mlađih (< 65 godina) i starijih (≥ 65 godina) pacijenata kod svih stepena hipertenzije.

Losartan

Losartan je sintetički proizveden oralni antagonist receptora za angiotenzin II (tipa AT1). Angiotenzin II, moćni vazokonstriktor, primarni je aktivni hormon sistema renin-angiotenzin te važna odrednica u patofiziologiji hipertenzije. Angiotenzin II se veže na AT1 receptor koji se nalazi u mnogim tkivima (npr. glatkom mišiću krvnih sudova, nadbubrežnoj žlijezdi, bubrezima i srcu) i izaziva nekoliko važnih bioloških dejstava, uključujući vazokonstrikciju i oslobađanje aldosterona. Angiotenzin II takođe podstiče proliferaciju ćelija glatkih mišića.

Losartan selektivno blokira AT1 receptor. In vitro i in vivo, losartan i njegov farmakološki aktivan metabolit u obliku karboksilne kiseline E-3174 blokiraju sva fiziološki značajna dejstva angiotenzina II, nezavisno od izvora ili puta njegove sinteze.

Losartan nema agonističko dejstvo niti blokira druge hormonske receptore ili jonske kanale važne za kardiovaskularnu regulaciju. Nadalje, losartan ne inhibiše ACE (kininazu II), enzim koji razgrađuje bradikinin. Posljedično, nema porasta neželjenih dejstava posredovanih bradikininom.

Tokom primjene losartana, prekid negativne povratne sprege angiotenzina II na sekreciju renina dovodi do povećane aktivnosti renina u plazmi. Porast aktivnosti renina u plazmi dovodi do porasta angiotenzina II u plazmi. Uprkos tome, održano je antihipertenzivno dejstvo i supresija aldosterona u plazmi, što upućuje na efikasnu blokadu receptora za angiotenzin II. Po prekidu terapije losartanom, aktivnost renina u plazmi i vrijednosti angiotenzina II vraćaju se na osnovne vrijednosti u roku od 3 dana.

Losartan i njegov glavni aktivni metabolit imaju puno veći afinitet za AT1 nego za AT2 receptore. Aktivni metabolit je 10 do 40 puta aktivniji od losartana s obzirom na odnos njihove težine.

U studiji specifično dizajniranoj da procijeni učestalost kašlja kod pacijenata liječenih losartanom u upoređenju sa pacijentima liječenim ACE inhibitorima, učestalost kašlja zabilježena kod pacijenata koji su primali losartan ili hidrohlortiazid bila je slična te značajno manja nego kod pacijenata koji su primali ACE inhibitor. Takođe, u ukupnoj analizi 16 dvostruko slijepih kliničkih ispitivanja kod 4131 pacijenata, učestalost spontanih prijava kašlja kod pacijenata liječenih losartanom bila je slična (3,1%) onoj kod pacijenata koji su primali placebo (2,6%) ili hidrohlortiazid (4,1%), dok je učestalost s ACE inhibitorima bila 8,8%.

Kod nedijabetičkih hipertenzivnih pacijenata s proteinurijom, primjena losartan kalijuma značajno smanjuje proteinuriju, frakcijsku ekskreciju albumina i IgG. Losartan održava brzinu glomerularne filtracije te smanjuje filtracijsku frakciju. Generalno, losartan dovodi do smanjenja koncentracije mokraćne kiseline u serumu (obično <0,4 mg/dl) koje je bilo trajno pri hroničnoj terapiji.

Losartan nema dejstva na autonomne reflekse te nema trajnog dejstva na noradrenalin u plazmi.

Kod pacijenata sa insuficijencijom lijeve komore, doze od 25 i 50 mg losartana dovele su redom do pozitivnog hemodinamskog i neurohormonalnog dejstva karakterizovanog porastom srčanog indeksa i smanjenjem pritiska u plućnim kapilarama, sistemskog vaskularnog otpora, srednjeg sistemskog arterijskog pritiska i frekvencije srca te do smanjenja cirkulišućeg nivoa aldosterona i norepinefrina. Pojava hipotenzije kod ovih pacijenata sa insuficijencijom srca zavisila je od doze.

Ispitivanja hipertenzije

U kontrolisanim kliničkim ispitivanjima, primjena losartana jednom dnevno kod pacijenata sa blagom do umjerenom esencijalnom hipertenzijom dovela je do statistički značajnog smanjenja sistolnog i dijastolnog krvnog pritiska. Mjerenja krvnog pritiska 24 sata nakon doze u odnosu na 5-6 sati nakon doze pokazala su smanjenje krvnog pritiska kroz 24 sata; prirodni diurnalni ritam bio je održan. Smanjenje krvnog pritiska na kraju doznog intervala iznosilo je 70-80% efekta izmjerenog 5-6 sati nakon primjene doze.

Prekid terapije losartanom kod hipertenzivnih pacijenata nije doveo do naglog porasta krvnog pritiska (rebound). Uprkos značajnom smanjenju krvnog pritiska, losartan nije imao klinički značajnih dejstava na srčanu frekvenciju.

Losartan je jednako efikasan kod muškaraca i žena, kao i kod mlađih (ispod 65 godina) i starijih hipertenzivnih pacijenata.

Studija LIFE

Studija LIFE (Losartan Intervention For Endpoint reduction in hypertension) bila je randomizirana, trostruko slijepa, aktivno kontrolisana studija kod 9193 hipertenzivnih pacijenata starosti od 55 do 80 godina sa hipertrofijom lijeve komore dokumentovanom na EKG-u. Pacijenti su bili randomizirani da primaju losartan od 50 mg jednom dnevno ili atenolol od 50 mg jednom dnevno. Ukoliko nije postignut ciljni krvni pritisak (<140/90 mmHg), prvo se dodavao hidrohlortiazid (12,5 mg) i ukoliko je bilo potrebno, doza losartana ili atenolola se povećavala na 100 mg jednom dnevno. Drugi antihipertenzivi, uz izuzetak ACE inhibitora, antagonista angiotenzina II ili beta blokatora, dodavali su se, ukoliko je bilo potrebno, kako bi se postigao ciljani krvni pritisak.

Prosječno trajanje praćenja bilo je 4,8 godina.

Primarni praćeni klinički ishod bio je kombinacija kardiovaskularnog morbiditeta i mortaliteta mjerenog pomoću smanjenja kombinovane incidencije kardiovaskularne smrti, insulta i infarkta miokarda. Krvni pritisak bio je značajno snižen na slični nivo u obje grupe. Liječenje losartanom dovelo je do smanjenja rizika za 13,0% (p=0,021, 95 % interval pouzdanosti od 0,77-0,98) u poređenju s atenololom kod pacijenata koji su postigli primarni praćeni klinički ishod. Ovo je bilo najviše zahvaljujući smanjenju incidencije insulta. Liječenje losartanom smanjilo je rizik od insulta za 25% u upoređenju s atenololom (p=0,001, 95% interval pouzdanosti od 0,63-0,89). Učestalosti kardiovaskularne smrti i infarkta miokarda nijesu se značajno razlikovale među terapijskim grupama.

Dvostruka blokada renin-angiotenzin-aldosteron sistem (RAAS)

U dvije velike randomizovane, kontrolisane studije: ONTARGET (engl. ONgoing Telmisaratan Alone and in combination with Ramipril Global Endpoint Trial) i VA NEPHRON-D (engl. The Veterans Affairs Nephropathy in Diabetes) je ispitivana primjena kombinacije jednog ACE inhibitora i antagoniste receptora angiotenzina II.

ONTARGET studija je sprovedena kod pacijenata sa kardiovaskularnim ili cerebrovaskularnim oboljenjem, ili dijabetesom tip 2 sa oštećenjem ciljnih organa u anamnezi. VA NEPHRON-D studija je sprovedena kod pacijenata sa dijabetesom tip 2 i dijabetesnom nefropatijom.

Ove studije nijesu pokazale značajan povoljan efekat na renalni i/ili kardiovaskularni ishod i mortalitet, dok je primijećen povećan rizik od nastanka hiperkalijemije, akutnog oštećenja bubrega i/ili hipotenzije u poređenju sa primjenom monoterapije. Imajući u vidu njihove slične farmakodinamske osobine, ovi rezultati su takođe relevantni za druge ACE inhibitore i antagoniste receptora angiotenzina II. Prema tome, ne treba istovremeno primjenjivati ACE inhibitore i antagoniste receptora angiotenzina II kod pacijenata sa dijabetesnom nefropatijom.

ALTITUDE (engl. Aliskiren Trial in Type 2 Diabetes Using Cardiovascular and Renal Disease Endpoints) je bila studija dizajnirana da ispita korist od dodavanja aliskirena standardnoj terapiji ACE inhibitorom ili antagonistom receptora angiotenzina II, pacijentima sa dijabetes melitusom tip 2 i hroničnom bubrežnom bolešću ili kardiovaskularnim oboljenjem ili sa oba. Studija je bila prekinuta ranije zbog povećanog rizika od neželjenih ishoda. Smrtni ishod usljed kardiovaskularnih uzroka i moždani udar su bili brojčano češći u grupi na aliskirenu u odnosu na placebo grupu, kao i neželjeni događaji i ozbiljni neželjeni događaji od značaja (hiperkalijemija, hipotenzija i renalna disfunkcija).

Hidrohlortiazid

Hidrohlortiazid je tiazidni diuretik. Mehanizam antihipertenzivnog dejstva tiazidnih diuretika nije potpuno poznat. Tiazidi utiču na mehanizme reapsorpcije elektrolita u renalnim tubulima, direktno povećavajući izlučivanje natrijuma i hlorida u otprilike istim količinama. Diuretsko dejstvo hidrohlortiazida smanjuje volumen plazme, povećava aktivnost renina u plazmi i izlučivanje aldosterona, s posljedičnim povećanim gubitkom kalijuma i bikarbonata urinom te snižavanjem kalijuma u serumu. Veza renina i aldosterona posredovana je putem angiotenzina II te stoga istovremena primjena antagonista receptora za angiotenzin II nastoji smanjiti gubitak kalijuma povezan s tiazidnim diureticima.

Nakon oralne doze, diureza počinje unutar 2 sata, najveća je nakon 4 sata i traje oko 6 do 12 sati, dok antihipertenzivno dejstvo traje do 24 sata.

Nemelanomski karcinom kože:

Na osnovu dostupnih podataka iz epidemioloških studija, između hidrohlortiazida i nemelanomskog karcinoma kože (NMSC) primijećena je povezanost zavisna od kumulativne doze. Jedna studija uključila je populaciju koja se sastojala od 71.533 slučaja bazocelularnog karcinoma (BCC) i 8.629 slučajeva planocelularnog karcinoma (SCC), usklađenih sa 1.430.833, odnosno 172.462 kontrole u populaciji. Velika upotreba hidrohlortiazida (≥50.000 mg kumulativno) bila je povezana sa prilagođenim OR od 1,29 (95% CI: 1,23-1,35) za BCC i 3,98 (95% CI: 3,68-4,31) za SCC. Primijećena je jasna povezanost odgovora i kumulativne doze i za BCC i za SCC. Druga studija pokazala je moguću povezanost između karcinoma usana (SCC) i izlaganja hidrohlortiazidu: 633 slučaja karcinoma usana usklađeno je sa 63.067 kontrola u populaciji, primjenom strategije uzorkovanja iz rizične grupe (eng. risk-set sampling). Pokazana je povezanost odgovora i kumulativne doze sa prilagođenim OR 2,1 (95% CI: 1,7-2,6) sa povećanjem na OR 3,9 (3,0-4,9) za veliku upotrebu hidrohlortiazida (~25.000 mg) i na OR 7,7 (5,7-10,5) za najveću kumulativnu dozu (~100.000 mg) (vidjeti dio 4.4).

Resorpcija

Losartan

Nakon oralne primjene, losartan se dobro resorbuje i podliježe metabolizmu prvog prolaza, pri čemu se stvara aktivni metabolit u obliku karboksilne kiseline i drugih inaktivni metaboliti. Sistemska bioraspoloživost tableta losartana je oko 33%. Srednje maksimalne koncentracije losartana i njegovih metabolita postižu se redom nakon 1 odnosno 3-4 sata. Kad je lijek primijenjen uz standardni obrok, nije bilo klinički značajnog dejstva na profil koncentracije losartana u plazmi.

Distribucija

Losartan

I losartan i njegov aktivni metabolit su ≥99% vezani za proteine plazme, prvenstveno albumin. Volumen raspodjele losartana je 34 litra. Ispitivanja na pacovima upućuju da losartan slabo prolazi kroz krvno-moždanu barijeru ili ne prolazi uopšte.

Hidrohlortiazid

Hidrohlortiazid prolazi placentnu, ali ne i krvno-moždanu barijeru te se izlučuje u mlijeko.

Biotransformacija

Losartan

Oko 14% intravenski ili oralno primijenjene doze losartana konvertuje se u njegov aktivni metabolit. Nakon oralne ili intravenske primjene 14C-obilježenog losartan kalijuma, radioaktivnost cirkulišuće plazme primarno se pripisuje losartanu i njegovom aktivnom metabolitu. Minimalno pretvaranje losartana u njegov aktivni metabolit primijećeno je kod oko jedan posto ispitanika.

Osim aktivnog metabolita, stvaraju se i inaktivni metaboliti, uključujući dva glavna metabolita koji se stvaraju hidroksilacijom butilnog bočnog lanca te minorni metabolit, N-2 tetrazol glukuronid.

Eliminacija

Losartan

Klirens losartana i njegovog aktivnog metabolita iz plazme je redom 600 ml/min te 50 ml/min. Klirens losartana i njegovog aktivnog metabolita bubrezima je redom 74 ml/min te 26 ml/min. Kad se losartan primijeni oralno, oko 4% doze izlučuje se nepromijenjeno urinom, dok se oko 6% doze izlučuje u obliku aktivnog metabolita u urin. Farmakokinetika losartana i njegovog aktivnog metabolita je linearna za oralni losartan kalijum u dozama do 200 mg.

Nakon oralne primjene, koncentracije losartana i njegovog aktivnog metabolita u plazmi opadaju polieksponencijalno s terminalnim poluvremenom eliminacije od oko 2 sata za losartan te 6-9 sati za metabolit. Pri dozi od 100 mg jednom dnevno, niti losartan niti njegov aktivni metabolit ne akumuliraju se značajno u plazmi.

Eliminaciji losartana i njegovih metabolita doprinose i izlučivanje putem žuči i putem urina. Nakon oralne doze 14C-obilježenog losartana kod ljudi, oko 35% radioaktivnosti nađe se u urinu, a 58% u fecesu.

Hidrohlortiazid

Hidrohlortiazid se ne metaboliše, ali se brzo odstranjuje bubrezima. Kada su koncentracije u plazmi praćene kroz najmanje 24 sata, primijećeno je da poluvrijeme eliminacije u plazmi varira između 5,6 i 14,8 sati. Najmanje 61 posto oralne doze odstranjuje se nepromijenjeno unutar 24 sata.

Karakteristike kod pojedinih grupa pacijenata

Kombinacija losartan-hidrohlortiazid

Koncentracije losartana i njegovog aktivnog metabolita u plazmi, kao i resorpcija hidrohlortiazida kod starijih hipertoničara ne razlikuju se značajno od onih kod mladih hipertoničara.

Losartan

Nakon oralne primjene kod pacijenata s blagom do umjerenom alkoholnom cirozom jetre, koncentracije losartana i njegovog aktivnog metabolita u plazmi bile su redom 5 i 1,7 puta veće od izmjerenih kod mladih muških dobrovoljaca.

Farmakokinetičke studije su pokazale da nema razlike između PIK losartana kod Japanaca i kod ostalih zdravih mladih ispitanika muškog pola. Međutim, vrijednosti PIK metabolita karboksilne kiseline (E-3174) se izgleda razlikuju, sa oko 1,5 puta većom raspoloživošću kod Japanaca. Klinički značaj ovih razlika nije poznat.

Ni losartan ni njegov aktivni metabolit ne mogu se odstraniti hemodijalizom.

Pretklinički podaci iz studija opšte farmakologije i genotoksičnosti nijesu ukazali na poseban rizik za ljude. Toksični potencijal kombinacije losartan/hidrohlortiazid procijenjen je u studijama hronične toksičnosti u trajanju do šest mjeseci koje su sprovedene na pacovima i psima nakon oralne primjene, a uočene promjene u ovim studijama sprovedenim sa tom kombinacijom uglavnom su bile izazvane losartanskom komponentom. Primjena kombinacije losartan/hidrohlortiazid dovodi do snižavanja parametara vezanih za crvene krvne ćelije (eritrocite, hemoglobin, hematokrit), porasta uree u serumu, smanjenja težine srca (bez histološke korelacije) te gastrointestinalnih promjena (lezija sluznica, ulkusa, erozija, krvarenja).

Nije bilo dokaza teratogenosti kod pacova i kunića kod kojih je primjenjivana kombinacija losartan/hidrohlortiazid. Fetalna toksičnost kod pacova, dokazana blagim povećanjem broja prekobrojnih rebara u F1 generaciji, primijećena je kod ženki tretiranih prije i tokom gestacije. Kao što je primijećeno i u studiji sprovedenoj sa samim losartanom, neželjena dejstva na fetus i novorođenče, uključujući renalnu toksičnost i smrt fetusa, dogodili su se kada su gravidne ženke pacova tretirane kombinacijom losartan/hidrohlortiazid tokom kasne gestacije i/ili dojenja.

Jezgro tablete

Skrob, preželatinizovan

Celuloza, mikrokristalna

Laktoza, monohidrat

Magnezijum stearat

Obloga (film) tablete

Hipromeloza

Makrogol 4000

Talk

Titan dioksid (E171)

Nije primjenljivo.

5 godina.

Čuvati na temperaturi do 30°C, u originalnom pakovanju, zaštićeno od vlage.

Unutrašnje pakovanje je PVC/PVDC/Al blister koji sadrži 14 film tableta.

Spoljašnje pakovanje je složiva kartonska kutija u kojoj se nalaze 2 blistera (ukupno 28 film tableta) i Uputstvo za lijek.

Nema posebnih zahtjeva. Neupotrijebljeni lijek se uništava u skladu sa važećim propisima.

Lijek Lorista H 100 je kombinacija antagonista receptora angiotenzina II (losartan) i diuretika (hidrohlortiazid; HCTZ). Angiotenzin II je supstanca koja se formira u organizmu i vezuje za receptore na krvnim sudovima, dovodeći do njihovog suženja, što za posljedicu ima povećanje krvnog pritiska. Losartan sprečava vezivanje angiotenzina II za ove receptore, što dovodi do opuštanja krvnih sudova čime se krvni pritisak smanjuje. Hidrohlortiazid pojačava izbacivanje vode i soli putem bubrega. To takođe pomaže u snižavanju krvnog pritiska.

Lijek Lorista H 100 je namijenjena liječenju esencijalne hipertezije (visokog krvnog pritiska).

Lijek Lorista H 100 ne smijete koristiti:

• ako ste preosjetljivi na losartan, hidrohlortiazid ili na bilo koji drugi sastojak lijeka Lorista H 100 (naveden u dijelu 6.)
• ako ste alergični (preosjetljivi) na druge derivate sulfonamida (npr. druge tiazide, neke antibiotike poput kotrimoksazola, ako nijeste sigurni pitajte svog ljekara),
• ako imate teško oštećenje jetre,
• ako imate nizak kalijum, nizak natrijum ili visok nivo kalcijuma, što se ne može normalizovati liječenjem,
• ako bolujete od gihta,
• ako ste trudni duže od 3 mjeseca (lijek ne koristite ni u ranoj trudnoći – vidjeti dalje u tekstu, u dijelu „Plodnost, trudnoća i dojenje“)
• ako imate teško oštećenje bubrežne funkcije ili ako Vaši bubrezi uopšte ne proizvode mokraću,
• ako bolujete od dijabetesa (šećerna bolest) ili imate oštećenu funkciju bubrega i istovremeno primenjujete lijek aliskiren koji takođe snižava krvni pritisak.

Upozorenja i mjere opreza:

Obavijestite svog ljekara, farmaceuta ili medicinsku sestru prije nego počnete uzimati lijek Lorista H 100.

Ako primijetite slabljenje vida ili osjetite bol u očima. To mogu biti simptomi nakupljanja tekućine u sloju oka u kojem su smještene krvni sudovi (horoidalni izliv) ili povećanja pritiska u oku, a mogu nastupiti u roku od nekoliko sati do nedjelje nakon uzimanja lijeka Lorista H 100. Ako se ne liječe, mogu dovesti do trajnog oštećenja vida. Možete biti pod povećanim rizikom ako ste već ranije imali alergijsku reakciju na penicilin ili sulfonamid.

Morate obavijestiti svog ljekara ako mislite da ste (ili da biste mogli ostati) trudni. Lijek Lorista H se ne preporučuje u ranoj trudnoći i ne smije se uzimati ako ste trudni više od 3 mjeseca jer može štetiti Vašoj bebi ako se uzima u tom stadijumu (pogledajte dio o trudnoći).

Konsultujte se sa Vašim ljekarom prije primjene lijeka Lorista H 100:

• ako Vam je oticalo lice, usne, grlo ili jezik,
• ako uzimate diuretike (ljekove za izmokravanje),
• ako ste na dijeti sa ograničenim unosom soli,
• ako imate ili ste imali teško povraćanje i/ili proliv,
• ako imate srčanu slabost,
• ako imate oštećenu funkciju jetre (vidjeti i dio 2 „Lijek Lorista H 100 ne smijete koristiti“)
• ako imate uske bubrežne arterije (stenozu renalnih arterija) ili imate samo jedan bubreg u funkciji ili ako su Vam nedavno presadili bubreg,
• ako imate suženje arterija (aterosklerozu), anginu pektoris (bol u grudnom košu uzrokovan oslabljenim radom srca),
• ako imate “stenozu aortalne ili mitralne valvule” (suženje srčanih zalistaka) ili “hipertrofičnu kardiomiopatiju” (bolest koja dovodi do zadebljanja srčanog mišića),
• ako bolujete od šećerne bolesti/dijabetesa,
• ako imate giht,
• ako imate ili ste imali alergijsku bolest, astmu ili stanje koje dovodi do bola u zglobovima, kožnih osipa i groznice (sistemski eritemski lupus),
• ako imate visok nivo kalcijuma ili nizak nivo kalijuma ili ste na dijeti sa niskim unosom kalijuma,
• ako imate potrebu za primjenom anestetika (čak i kod stomatologa) ili se spremate na hirurški zahvat ili ako se kod Vas planiraju testovi za ispitivanje funkcije paratireoidnih žlijezda, morate obavijestiti ljekara ili medicinsko osoblje da uzimate tablete losartan kalijuma i hidrohlortiazida,
• ako bolujete od primarnog hiperaldosteronizma (sindrom koji se karakteriše prekomjernim lučenjem hormona aldosterona iz nadbubrežne žlijezde, zbog poremećaja te žlijezde).
• ukoliko ste imali rak kože ili ako Vam se pojavi neočekivana lezija (promjena) na koži tokom liječenja. Liječenje hidrohlortiazidom, naročito dugotrajna primjena uz visoke doze, može da poveća rizik od nekih vrsta raka kože ili usana (nemelanomski karcinom kože). Zaštitite svoju kožu od izlaganja suncu i UV zracima za vrijeme uzimanja lijeka Lorista H 100;
• ako ste nekada imali problema sa disanjem ili plućima (uključujući zapaljenje pluća ili tečnost u plućima) nakon uzimanje hidrohlortiazida. Ukoliko osjetite ozbiljno skraćenje daha ili teškoće sa disanjem nakon uzimanja lijeka Lorista H 100, odmah potražite pomoć ljekara.
• ako koristite jedan od sljedećih ljekova za snižavanje krvnog pritiska:
• ACE inhibitor (npr. enalapril, lizinopril, ramipril), posebno ukoliko imate problem sa bubrezima koji je povezan sa dijabetesom.
• Aliskiren

Vaš ljekar može povremeno provjeravati funkciju bubrega, krvni pritisak i količinu elektrolita u krvi (kalijuma). Vidjeti i dio 2 „Lijek Lorista H 100 ne smijete koristiti“.

Razgovarajte sa Vašim ljekarom ako osjetite bol u stomaku, mučninu, povraćanje ili dijareju nakon uzimanja lijeka Lorista H 100. Vaš ljekar će odlučiti o daljem liječenju. Nemojte sami primjenu ovoga lijeka.

Djeca i adolescenti

Nema iskustava sa primjenom lijeka Lorista H 100 kod djece. Zbog toga se primjena ovog lijeka kod djece ne preporučuje.

Primjena drugih ljekova

Kažite svom ljekaru ili farmaceutu ako uzimate ili ste donedavno uzimali bilo koji drugi lijek, uključujući i one koji se mogu nabaviti bez ljekarskog recepta.

Recite svom ljekaru ako uzimate suplemente kalijuma, zamjenske soli koje sadrže kalijum, ljekove koji štede kalijum ili druge ljekove koji mogu povećati nivo kalijuma u serumu (npr. ljekovi koji sadrže trimetoprim) jer kombinacija s lijekom Lorista H 100 nije preporučljiva.

Diuretici kao što je hidrohlortiazid (sastojak lijeka Lorista H 100) mogu uticati na dejsvo drugih ljekova.

Preparate koji sadrže litijum ne smiju se koristiti u isto vrijeme sa lijekom Lorista H 100 bez strogog nadzora ljekara.

Potrebne su posebne mjere opreza (npr. analize krvi) ukoliko koristite: ostale diuretike (ljekove za izbacivanje tečnosti), pojedine laksative, ljekove za liječenje gihta, ljekove koji se koriste za kontrolu srčanog ritma i ljekove za liječenje šećerne bolesti (oralni preparati i insulin).

Posebno je važno da kažete ljekaru ukoliko koristite:

• druge ljekove za snižavanje krvnog pritiska
• steroide
• ljekove u terapiji karcinoma (raka)
• ljekove protiv bolova
• ljekove za liječenje gljivičnih infekcija
• ljekove protiv artritisa
• anjonske smole za liječenje povišenog holesterola kao što je holestiramin
• ljekove za opuštanje mišića
• ljekove za smirenje/spavanje
• opioide kao što je morfijum
• kateholamine kao što je adrenalin (ili drugi ljekovi iz iste grupe)
• ljekove za liječenje šećerne bolesti (oralni preparati i insulin)

Vaš ljekar će razmotriti smanjenje doze i/ili preuzimanje drugih mjera opreza ukoliko:

• koristite lijek iz grupe ACE inhibitora ili aliskiren (vidjeti dio 2 „Lijek Lorista H 100 ne smijete koristiti “ i dio „Upozorenja i mjere opreza“)
• ako idete na radiografska snimanja gde ćete primiti kontrastna sredstva koja sadrže jod.

U nevedenim situacijama obavezno obavijestite Vašeg ljekara.

Uzimanje lijeka Lorista H 100 sa hranom ili pićem

Savjetujemo Vam da ne pijete alkohol tokom uzimanja ovih tableta: alkohol i tablete Lorista H 100 međusobno mogu pojačati dejstvo.

Hrana sa pretjeranim unosom soli može poništiti dejstvo tableta Lorista H 100.

Tablete Lorista H 100 mogu se uzimati sa ili bez hrane.

Izbjegavajte konzumiranje soka od grejpfruta dok koristite Lorista H 100 tablete.

Plodnost, trudnoća i dojenje

Prije nego što počnete da uzimate neki lijek, posavjetujte se sa svojim ljekarom ili farmaceutom.

Trudnoća

Obavijestite ljekara ako mislite da ste trudni, ako planirate trudnoću ili biste mogli zatrudnjeti. Ljekar će Vam vjerovatno savjetovati da prestanete sa primjenom lijeka Lorista H 100 i prije trudnoće ili čim saznate da ste trudni i propisaće Vam druge ljekove umjesto lijeka Lorista H 100. Lorista H 100 se ne preporučuje u ranoj trudnoći i ne smije se koristiti ukoliko ste trudni duže od 3 mjeseca, jer može izazvati ozbiljna oštećenja ploda ako se primjenjuje nakon trećeg mjeseca trudnoće.

Dojenje

Obavijestite svog ljekara ako dojite ili ako planirate početi dojiti. Lijek Lorista H 100 se ne preporučuje majkama koje doje i Vaš ljekar može za Vas izabrati drugu terapiju ako želite nastaviti s dojenjem, pogotovo ako je Vaša beba novorođenče ili je prijevremeno rođena.

Primjena kod starijih bolesnika

Lijek Lorista H 100 jednako djeluje i jednako ga dobro podnosi većina starijih i mlađih odraslih pacijenata. Većini starijih pacijenata potrebna je jednaka doza kao i mlađim pacijentima.

Uticaj lijeka Lorista H 100 na sposobnost upravljanja vozilima i rukovanje mašinama

Kada započinjete terapiju ovim lijekom ne biste smjeli izvoditi zadatke koji zahtijevaju posebnu pažnju (na primjer, vožnja automobila ili upravljanje opasnim mašinama) sve dok ne budete sigurni da dobro podnosite lijek.

Važne informacije o nekim sastojcima lijeka Lorista H 100

Lijek Lorista H 100 sadrži laktozu. Ako Vam je ljekar rekao da imate bolest nepodnošenja nekih šećera, prije nego što počnete uzimati ovaj lijek posavjetujete se sa svojim ljekarom.

Uvijek uzimajte ovaj lijek tačno onako kako Vam je rekao Vaš ljekar ili farmaceut. Provjerite sa ljekarom ili farmaceutom ako nijeste sigurni kako da koristite ovaj lijek.

Visoki krvni pritisak

Uobičajena doza lijeka Lorista H za većinu pacijenata sa visokim krvnim pritiskom je 1 tableta Lorista H 50 mg/12,5 mg dnevno za kontrolu krvnog pritiska tokom 24 sata. Ona se može povećati na 2 tablete jednom dnevno lijeka Lorista H 50 mg/12,5 mg filmom obložene tablete ili zamijeniti 1 tabletom lijeka Lorista HD 100 mg/25 mg film tablete dnevno. Maksimalna dnevna doza iznosi 2 tablete dnevno lijeka Lorista H 50 mg/12,5 mg film tablete ili 1 tableta dnevno Lorista HD 100 mg/25 mg film tablete.

Primjena: Tablete se moraju progutati cijele sa čašom vode.

Ako ste uzeli više lijeka Lorista H 100 nego što je trebalo

Ako ste uzeli više lijeka nego što Vam je propisano, odmah se obratite svom ljekaru ili idite u najbližu hitnu bolničku službu. Simptomi predoziranja su snižen krvni pritisak, palpitacije, usporen srčani rad, promjene u sastavu krvi i dehidracija.

Ako ste zaboravili da uzmete lijek Lorista H 100

Potrudite se da uzimate lijek na način koji Vam je propisan. Ukoliko propustite da uzmete dnevnu dozu, sljedeću dozu uzmite u uobičajeno vrijeme. Nemojte nikad uzimati duplu dozu da biste nadoknadili propuštenu.

Kao i svi ljekovi i lijek Lorista H 100 može izazvati neželjena dejstva iako se ona ne moraju javiti kod svakoga.

Ukoliko primijetite sljedeće simptome, prestanite sa primjenom lijeka i odmah se javite ljekaru: - ozbiljna alergijska reakcija (osip, svrab, otok lica, usana, usta ili grla koji može dovesti do otežanog gutanja i disanja).

Ovo je ozbiljno, ali rijetko neželjeno dejstvo koje se javlja kod više od 1 na 10 000 pacijenata, ali kod manje od 1 na 1 000 pacijenata. Može Vam biti potrebna hitna medicinska pomoć ili prijem u bolnicu.

Veoma rijetka (mogu se javiti kod manje od jedne osobe na 10 000 ljudi)

• Akutni respiratorni distress sindrom (uključujući ozbiljno skraćenje daha, povišenu tjelesnu temperature, malaksalost i konfuziju).

Sljedeća neželjena dejstva su takođe prijavljena:

Česta (mogu se javiti kod najviše 1 od 10 pacijenata koji uzimaju lijek):

• kašalj, infekcija gornjih disajnih puteva, zapušen nos, sinuzitis, oboljenje sinusa
• dijareja, bol u stomaku, mučnina, loše varenje
• bolovi i grčevi u mišićima, bol u nogama, bol u leđima
• nesanica, glavobolja, ošamućenost
• slabost, umor, bol u grudima
• povišen nivo kalijuma u krvi (što može poremetiti srčani ritam), snižen nivo hemoglobina
• promjene u radu bubrega uključujući i prestanak rada bubrega
• smanjen nivo šećera u krvi (hipoglikemija).

Povremena (mogu se javiti kod najviše 1 od 100 pacijenata koji uzimaju lijek):

• anemija, crvene i braon tačkice po koži (naročito na stopalima, nogama, rukama, butinama, uz bol u zglobovima, otok ruku i stopala i bol u stomaku), modrice, smanjen broj bijelih krvnih ćelija, problem sa zgrušavanjem krvi, smanjen broj krvnih pločica/trombocita
• gubitak apetita, povišen nivo mokraćne kiseline ili manifestni giht, povišen nivo šećera u krvi, poremećaj nivoa elektrolita u krvi
• anksioznost, nervoza, panični poremećaj (ponavljani napadi panike), konfuzija, depresija, neobični snovi, poremećaj spavanja, pospanost, poremećaj pamćenja
• trnjenje, mravinjanje i slični osjećaji, bol u ekstremitetima, podrhtavanje, migrena, gubitak svijesti
• zamućenje vida, peckanje i bockanje u očima, konjunktivitis, pogoršanje vida, žutilo u vidnom polju
• zvonjenje i zujanje u uhu, vrtoglavica
• pad krvnog pritiska, ponekad u vezi sa promjenom položaja (osjećaj ošamućenosti i slabosti pri ustajanju), angina (bol u grudima), poremećaj srčanog ritma, cerebrovaskularni događaji („mini-moždani udar“), srčani udar, lupanje srca
• zapaljenje krvnih sudova, često povezano sa osipom na koži i pojavom modrica
• bol u grlu, kratak dah, bronhitis, upala pluća, voda u plućima (prouzrokuje otežano disanje), krvarenje iz nosa, curenje iz nosa, zapušenost nosa
• zatvor, gasovi, nelagodnost u stomaku, grčevi u stomaku, povraćanje, suva usta, zapaljenje pljuvačnih žlijezda, zubobolja
• žutica (žuta prebojenost beonjača i kože), zapaljenje pankreasa
• koprivnjača, svrab, zapaljenje kože, osip, crvenilo kože, osjetljivost na sunce, suva koža, naleti crvenila, znojenje, opadanje kose
• bol u rukama, ramenima, kukovima, koljenima ili ostalim zglobovima, otok i ukočenost zglobova, slabost mišića
• učestalo mokrenje (i tokom noći), poremećaj rada bubrega uključujući zapaljenje bubrega, mokraćne unfekcije, pojavu šećera u mokraći
• smanjena seksualna želja, impotencija
• otok lica, lokalni otoci, groznica.

Rijetka (mogu se javiti kod najviše 1 od 1000 pacijenata koji uzimaju lijek):

• hepatitis (zapaljenje jetre), poremećene vrijednosti testova funkcije jetre.
• intestinalni angioedem: otok u crijevima koji se manifestuje simptomima kao što su bol u stomaku, mučnina, povraćanje i dijareja

Nepoznata učestalost (nije moguće procijeniti iz raspoloživih podataka):

• rak kože i usana (nemelanomski karcinom kože)
• oslabljen vid ili bol u očima zbog povišenog očnog pritiska (mogući znaci zadržavanja tečnosti u vaskularnom sloju oka (horoidalna efuzija) ili akutnog glaukoma zatvorenog ugla)
• simptomi slični gripu
• neobjašnjiv bol u mišićima sa pojavom tamno prebojenog urina (rabdomioliza)
• nizak nivo natrijuma u krvi (hiponatrijemija)
• opšti osjećaj slabosti
• poremećaj čula ukusa (disgeuzija).

Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva

Ako Vam se javi bilo koje neželjeno dejstvo recite to svom ljekaru, farmaceutu ili medicinskoj sestri. Ovo uključuje i bilo koja neželjena dejstva koja nijesu navedena u ovom uputstvu. Prijavljivanjem neželjenih dejstava možete da pomognete u procjeni bezbjednosti ovog lijeka. Sumnju na neželjena dejstva možete da prijavite i Institutu za ljekove i medicinska sredstva (CInMED):

Institut za ljekove i medicinska sredstva

Odjeljenje za farmakovigilancu

Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica

tel: +382 (0) 20 310 280

fax: +382 (0) 20 310 581

putem IS zdravstvene zaštite

QR kod za online prijavu sumnje na neželjeno dejstvo lijeka:

Lijek čuvajte van pogleda i domašaja djece.

Ovaj lijek se ne smije upotrijebiti nakon isteka roka upotrebe navedenog na kutiji. Rok upotrebe odnosi se na posljednji dan navedenog mjeseca.

Lijek čuvajte na temperaturi do 30°C, u originalnom pakovanju, zaštićeno od vlage.

Ljekove ne treba bacati u kanalizaciju, niti kućni otpad. Ove mjere pomažu očuvanju životne sredine.

Neupotrijebljeni lijek se uništava u skladu sa važećim propisima.

Šta sadrži lijek Lorista H 100

• Aktivne supstance su losartan i hidrohlortiazid. Svaka film tableta sadrži 100 mg losartan kalijuma i 12,5 mg hidrohlortiazida.
• Pomoćne supstance su:
• Jezgro tablete: skrob, preželatinizovan; celuloza, mikrokristalna; laktoza, monohidrat i magnezijum stearat.
• Obloga (film) tablete: hipromeloza; makrogol 4000; talk i titan dioksid (E171).

Kako izgleda lijek Lorista H 100 i sadržaj pakovanja

Film tablete su bijele, ovalne i bikonveksne.

Unutrašnje pakovanje je PVC/PVDC/Al blister koji sadrži 14 film tableta.

Spoljašnje pakovanje je složiva kartonska kutija u kojoj se nalaze 2 blistera (ukupno 28 film tableta) i Uputstvo za lijek.

Nosilac dozvole i proizvođač

Nosilac dozvole

D.S.D. „KRKA, d.d., Novo mesto“ - predstavništvo Podgorica

Svetlane Kane Radević br. 3, 81000 Podgorica, Crna Gora

Proizvođač

KRKA, d.d., Novo mesto, Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Slovenija

Režim izdavanja lijeka

Lijek se izdaje samo na ljekarski recept.

Broj i datum dozvole

2030/25/1990 – 3732 od 07.05.2025. godine

Ovo uputstvo je posljednji put odobreno

Jul, 2025. godine