FOSINOPRIL TEVA 10mg tableta

Hipertenzija

Lijek Fosinopril TEVA je indikovan za liječenje hipertenzije, kao monoterapija ili u kombinaciji sa drugim antihipertenzivnim ljekovima. Antihipertenzivno djelovanje lijeka Fosinopril TEVA i istovremeno primijenjenih diuretika uglavnom je aditivno.

Srčana insuficijencija

Fosinopril TEVA je indikovan za terapiju srčane insuficijencije u kombinaciji sa diureticima koji ne štede kalijum i, ukoliko je potrebno, preparatima digitalisa (vidjeti poglavlja 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1). Kod takvih pacijenata fosinopril poboljšava simptome i toleranciju fizičkog napora, umanjuje ozbiljnost srčane insuficijencije i smanjuje učestalost hospitalizacija usljed srčane insuficijencije.

Način upotrebe

Oralna upotreba.

Doziranje

Pacijenti sa hipertenzijom koji ne primjenjuju diuretike (vidjeti djelove 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1)

Dozni interval je 10 - 40 mg dnevno, primijenjen u pojedinačnoj dozi, bez obzira na obroke. Uobičajena početna doza je 10 mg dnevno. Doziranje može da se prilagodi nakon 4 nedjelje, u zavisnosti od postignutog sniženja krvnog pritiska. Dozama većim od 40 mg ne postiže se dodatno sniženje krvnog pritiska. Ukoliko adekvatna kontrola krvnog pritiska ne može da se postigne samo primjenom lijeka Fosinopril TEVA, u terapiju može da se uključi diuretik.

Pacijenti sa hipertenzijom koji istovremeno primjenjuju diuretike

U cilju smanjenja rizika od prekomjernog sniženja krvnog pritiska, preporučuje se prekid terapije diureticima nekoliko dana prije započinjanja terapije lijekom Fosinopril TEVA. Ukoliko se nakon perioda od 4 nedjelje ocijeni da krvni pritisak nije adekvatno kontrolisan, terapija diureticima može da se nastavi. Ukoliko nije moguće da se diuretik isključi iz terapije, treba primijeniti početnu dozu lijeka Fosinopril TEVA od 10 mg, uz pažljiv medicinski nadzor tokom nekoliko sati, do stabilizacije krvnog pritiska. Uprkos značajnom sniženju krvnog pritiska kod pacijenata koji su na terapiji diureticima, prosječna moždana cirkulacija održava se u periodu od 4 - 24 sata nakon primjene fosinoprila.

Srčana insuficijencija

Preporučena početna doza je 10 mg jednom dnevno. Terapiju treba započeti pod medicinskim nadzorom. Ukoliko pacijenti dobro podnose početnu dozu, ona se može postepeno povećati i do 40 mg jednom dnevno. Može doći do pojave hipotenzije nakon primjene početne doze lijeka Fosinopril TEVA, ali to ne isključuje dalje pažljivo titriranje doze lijeka koje se obavlja nakon uspješno uspostavljene kontrole hipotenzije. Kada je potrebno, Fosinopril TEVA se primjenjuje u kombinaciji sa diureticima i preparatima digitalisa.

Srčana insuficijencija - pacijenti sa povećanim rizikom

Započinjanje terapije lijekom Fosinopril TEVA u bolničkim uslovima preporučuje se kod pacijenata sa teškom srčanom insuficijencijom (NYHA IV) i kod onih sa posebnim rizikom od hipotenzije nakon prve doze, kao što su pacijenti koji primjenjuju više diuretika ili visoke doze diuretika (npr. više od 80 mg furosemida), pacijenti sa hipovolemijom, hiponatrijemijom (natrijum u serumu < 130 meq/l), prethodnom hipotenzijom (sistolni krvni pritisak < 90 mmHg), pacijenti sa nestabilnom srčanom insuficijencijom i pacijenti koji uzimaju visoke doze vazodilatatora.

Doziranje kod djece i adolescenata

Ne preporučuje se primjena lijeka u ovoj starosnoj grupi. Klinička iskustva o primjeni fosinoprila kod djece sa hipertenzijom starije od 6 godina su ograničena (vidjeti poglavlja 5.1, 5.2, 4.8). Nije utvrđena optimalna doza kod djece bilo kog uzrasta. Ne postoji odgovarajuća doza lijeka kod djece tjelesne mase ispod 50 kg.

Doziranje kod starijih osoba

Kod starijih pacijenata sa klinički normalnom renalnom i hepatičkom funkcijom nije potrebno prilagođavanje doze, s obzirom na to da nije utvrđeno da se kod njih farmakokinetički parametri ili antihipertenzivni efekat fosinoprilata razlikuju u odnosu na mlađe pacijente.

Doziranje kod pacijenata sa oštećenom funkcijom jetre

Terapiju treba započeti dozom od 10 mg dnevno. Iako brzina hidrolize može biti smanjena, stepen hidrolize nije umanjen kod pacijenata sa oštećenom funkcijom jetre. U ovoj grupi pacijenata, ima pokazatelja smanjenog hepatičkog klirensa fosinoprilata sa kompenzatornim povećanjem renalne ekskrecije.

Doziranje kod pacijenata sa oštećenom funkcijom bubrega

Terapiju treba započeti dozom od 10 mg. U zavisnosti od kliničkog odgovora, doza može da se poveća do postizanja željenog terapijskog odgovora.

Resorpcija, bioraspoloživost, vezivanje za proteine, biotransformacija i metabolizam uglavnom nijesu promijenjeni kod pacijenata sa oslabljenom renalnom funkcijom. Kod pacijenata sa smanjenom renalnom funkcijom, klirens fosinoprilata je oko 50% manji nego kod pacijenata sa normalnom renalnom funkcijom. Ipak, s obzirom da hepatobilijarna eliminacija kompenzuje bar dio umanjene renalne funkcije, ukupan klirens fosinoprilata uglavnom nije promijenjen u širokom opsegu stepena renalne insuficijencije (klirens kreatinina od manje od 10 do 80 ml/min/1,73 m2, uključujući i krajnji stepen renalne insuficijencije).

Hemodijaliza i peritonealna dijaliza nijesu efikasne u uklanjanju fosinoprilata. Peritonealni klirens nije značajan i kreće se u opsegu od 0,07 do 0,23 ml u minutu. Slično je i kod hemodijalize, gdje se za četiri sata izbaci samo oko 1,5% primijenjene doze. Klirens fosinoprilata putem hemodijalize i peritonealne dijalize iznosi 2% odnosno 7%, u odnosu na klirens uree. Stoga nije potrebno prilagođavanje doze kako bi se korigovao gubitak lijeka navedenim procedurama.

Fosinopril nije odobren za primjenu kod akutnog infarkta miokarda.

- poznata preosjetljivost na fosinopril, druge ACE (angiotenzin-konvertujući enzim) inhibitore ili neki od pomoćnih sastojaka lijeka;

- ranija pojava angioneurotskog edema;

- stenoza renalne arterije (bilateralna ili unilateralna na jednom bubregu);

- kardiogeni šok;

- drugi i treći trimestar trudnoće (vidjeti poglavlja 4.4 i 4.6.)

- istovremena primjena sa ljekovima koji sadrže aliskiren kod pacijenata sa dijabetes melitusom ili umjerenim do teškim oštećenjem bubrežne funkcije (klirens kreatinina < 60 ml/ min).

UPOZORENJA

Hipotenzija

Primjena fosinopril natrijuma rjeđe je povezana sa pojavom hipotenzije kod pacijenata sa nekomplikovanom hipertenzijom. Kao i kod drugih ACE inhibitora, simptomatska hipotenzija češće se javlja kod pacijenata sa gubitkom elektrolita/tečnosti, kao što su pacijenti na intenzivnoj terapiji diureticima sa ili bez restrikcije unosa soli ili pacijenti na renalnoj dijalizi. Gubitak tečnosti i/ili elektrolita treba da se koriguje prije započinjanja terapije fosinoprilom. Prolazni hipotenzivni odgovor ne predstavlja kontraindikaciju za dalju primjenu fosinoprila, koji može da se primjenjuje bez problema nakon što se nadoknadi gubitak elektrolita i/ili tečnosti.

Kod pacijenata sa kongestivnom srčanom insuficijencijom sa ili bez bubrežne insuficijencije, ACE inhibitori mogu da izazovu prekomjernu hipotenziju, koja može da dovede do oligurije ili azotermije, a rjeđe i do akutne insuficijencije bubrega i smrti. Kod ovih pacijenata terapija fosinopril natrijumom započinje se pod strogim nadzorom ljekara; pacijent se prati tokom najmanje 2 nedjelje od početka terapije, kao i pri svakom povećanju doze fosinoprila ili diuretika.

Treba razmotriti smanjenje doze diuretika kod pacijenata sa normalnim ili sniženim krvnim pritiskom koji su intenzivno liječeni diureticima ili koji imaju hiponatrijemiju.

Hipotenzija sama po sebi nije razlog za prekid primjene fosinoprila. Sniženje krvnog pritiska najizraženije je u ranoj fazi terapije; stabilizuje se tokom naredne 1 – 2 nedjelje, i obično se vraća na nivo kao prije liječenja bez smanjenja terapijske efikasnosti lijeka.

Oslabljena funkcija bubrega

Tokom primjene ACE inhibitora kod hipertenzivnih pacijenata sa stenozom renalne arterije na jednom ili oba bubrega može doći do povećanja vrijednosti uree u krvi i serumskog kreatinina, koja su najčešće reverzibilna. Kod navedenih pacijenata potrebno je pratiti bubrežnu funkciju tokom prvih par nedjelja terapije.

Kod nekih pacijenata sa hipertenzijom, kod kojih nije prethodno potvrđeno renalno vaskularno oboljenje, dolazi do povećanja vrijednosti uree u krvi i serumskog kreatinina, uglavnom blagog i prolaznog karaktera, kada se fosinopril primjenjuje istovremeno sa diuretikom. Navedeni efekti češće se javljaju kod pacijenata sa prethodnim oštećenjem bubrega. U tim slučajevima može biti potrebno smanjenje doze fosinoprila.

Kod pacijenata sa teškom kongestivnom srčanom insuficijencijom, gdje funkcija bubrega zavisi od aktivnosti renin-angiotenzin-aldosteron sistema, primjena ACE inhibitora može da dovede do oligurije i/ili progresivne azotemije, a rjeđe do akutne insuficijencije bubrega i/ili smrti.

Anafilaktoidne reakcije tokom terapije desenzibilizacije

Kod dva pacijenta, koji su uzimali ACE inhibitor enalapril, tokom podvrgavanja terapiji desenzibilizacije poslije uboda ose ili pčele, zabilježene su životno ugrožavajuće anafilaktoidne reakcije. Kod istih pacijenata, navedene reakcije izbjegnute su kada je privremeno prekinuta primjena ACE inhibitora, ali su se ponovo pojavile nakon slučajnog ponovnog uzimanja lijeka. Stoga je neophodan oprez kod pacijenata koji uzimaju ACE inhibitore, a kod kojih treba da se sprovede postupak desenzitizacije.

Anafilaktoidne reakcije tokom dijalize sa visokofluksnim membranama/afereze lipoproteina

Anafilaktoidne reakcije prijavljene su kod pacijenata liječenih ACE inhibitorima tokom hemodijalize sa visokofluksnim membranama, kao i tokom afereze LDL (lipoproteina male gustine) sa dekstran sulfatom. Kod navedenih pacijenata treba razmotriti primjenu drugih tipova membrana za dijalizu ili drugih klasa ljekova.

Angioedem glave i vrata

Angioedem ekstremiteta, lica, usana, mukoznih membrana, jezika, glotisa ili laringsa zabilježen je kod pacijenata na terapiji ACE inhibitorima. Ukoliko se jave navedeni simptomi, terapija fosinoprilom treba da se prekine.

Veoma rijetko su prijavljeni smrtni slučajevi usljed angioedema povezanog sa edemom laringsa ili jezika. Kod pacijenata sa edemom jezika, glotisa ili laringsa najčešće dolazi do opstrukcije disajnih puteva, naročito ukoliko su prethodno imali operaciju disajnih puteva. U tom slučaju treba odmah početi sa primjenom hitne terapije, koja može da podrazumijeva primjenu adrenalina i/ili održavanje prohodnosti disajnih puteva. Pacijenta treba pažljivo pratiti dok ne dođe do kompletnog i trajnog povlačenja simptoma.

Intestinalni angioedem

Intestinalni angioedem je veoma rijetko prijavljivan kod pacijenata na terapiji ACE inhibitorima. Pacijenti obično imaju bol u abdomenu (sa ili bez mučnine i povraćanja); u nekim slučajevima nije bilo ranije pojave angioedema lica i nivoi C-1 esteraze su bili normalni. Dijagnoza angioedema postavljena je pregledima CT skenerom ili ultrazvukom abdomena, ili tokom operacije, ili su se simptomi povukli po prekidu primjene ACE inhibitora. Intestinalni angioedem treba uzeti u obzir prilikom postavljanja dijagnoze kod pacijenata koji su na terapiji ACE inhibitorima, a imaju bol u abdomenu.

Insuficijencija jetre

Veoma rijetko, ACE inhibitori su povezivani sa sindromom koji počinje kao holestatska žutica ili hepatitis i napreduje do fulminantne nekroze i (ponekad) smrti. Mehanizam ovog sindroma nije razjašnjen. Kod pacijenata koji su na terapiji fosinoprilom, a kod kojih dođe do pojave žutice ili značajnog povećanja nivoa enzima jetre treba obustaviti terapiju uz adekvatan medicinski nadzor.

Oštećena funkcija jetre:

Kod pacijenata sa oslabljenom funkcijom jetre mogu da se jave povećani nivoi fosinoprila u plazmi. U jednoj studiji kod pacijenata sa alkoholnom ili bilijarnom cirozom, ukupan klirens fosinoprilata bio je smanjen, a plazma PIK vrijednost udvostručena.

Hiperkalijemija

Tokom liječenja ACE-inhibitorima, uključujući i fosinopril, kod nekih pacijenata prijavljeni su povećani nivoi kalijuma u serumu. Rizik od razvoja hiperkalijemije postoji kod pacijenata sa renalnom insuficijencijom, dijabetes melitusom, kao i kod onih koji istovremeno primaju diuretike koji štede kalijum, suplemente kalijuma, zamjene za soli koje sadrže kalijum ili druge ljekove koji izazivaju povećan nivo kalijuma u serumu (npr. heparin).

Neutropenija/agranulocitoza

U rijetkim slučajevima opisana je pojava reverzibilne agranulocitoze i depresije kostne srži tokom terapije ACE inhibitorima, češće kod pacijenata sa renalnom insuficijencijom, naročito ukoliko je udružena sa kolageno-vaskularnim oboljenjem, kao što je sistemski eritematozni lupus ili sklerodermija. Kod ovih pacijenata treba kontrolisati krvnu sliku, odnosno nivo bijelih krvnih ćelija.

Anestezija/hirurške intervencije

ACE inhibitori mogu da pojačaju hipotenzivni efekat anestetika i analgetika. Ukoliko dođe do razvoja hipotenzije kod pacijenata koji su podvrgnuti hirurškom zahvatu/anesteziji i istovremeno primaju ACE inhibitore, potrebno je korigovati krvni pritisak intravenskim davanjem tečnosti.

Pedijatrijska primjena

Bezbjednost i efikasnost kod djece nijesu potvrđeni.

Primjena kod starijih osoba

U kliničkim studijama sa pacijentima koji su primali fosinopril natrijum, nijesu primijećene razlike u efikasnosti i bezbjednosti između starijih pacijenata (65 godina i stariji) i mlađih pacijenata; ipak ne može se isključiti veća osjetljivost kod nekih starijih osoba.

MJERE OPREZA

Kašalj

Kašalj je prijavljen kod primjene ACE inhibitora. Karakteristično je da ovaj kašalj nije produktivan, da je uporan i da se povlači po prekidu terapije. Pri diferencijalnoj dijagnozi kašlja kod osoba koje uzimaju ACE inhibitore treba uzeti u obzir i kašalj izazvan terapijom ACE inhibitorima.

Pacijenti sa dijabetesom

Kod pacijenata sa dijabetesom koji su na oralnoj terapiji antidijabeticima ili insulinom, potrebno je pažljivo kontrolisati glikemiju tokom prvog mjeseca primjene ACE inhibitora (vidjeti poglavlje 4.5).

Procjena funkcije bubrega prije terapije

Prilikom pregleda pacijenata sa hipertenzijom, potrebno je utvrditi funkciju bubrega prije započinjanja terapije, kao i tokom terapije, ukoliko je potrebno.

Dijaliza

U poglavlju 4.2 je navedeno više informacija o primjeni fosinoprila kod pacijenata na hemodijalizi ili peritonealnoj dijalizi.

Stenoza aorte, mitralna stenoza i hipertrofična kardiomiopatija

Kod teških oblika navedenih bolesti gdje pacijenti imaju fiksni minutni volumen, fosinopril može da izazove značajan pad krvnog pritiska, jer takvi pacijenti ne mogu da kompenzuju smanjenje perifernog otpora sa povećanjem minutnog volumena srca.

Etnički faktori

ACE inhibitori izazivaju povišenu stopu angioedema kod pripadnika crne rase, nego kod ostalih rasa. Kada se fosinopril primjenjuje kao monoterapija u liječenju hipertenzije, pacijenti afro-karipskog porijekla mogu da imaju smanjen terapijski odgovor.

Trudnoća

ACE inhibitore ne treba primjenjivati tokom trudnoće. Osim kod pacijentkinja kod kojih se nastavak terapije ACE inhibitorima smatra ključnim, pacijentkinje koje planiraju trudnoću treba da pređu na druge antihipertenzivne terapije koje imaju utvrđen bezbjednosni profil za primjenu u trudnoći. Kada je trudnoća dijagnostikovana, potrebno je odmah prekinuti sa primjenom ACE inhibitora i, ako je potrebno, započeti terapiju odgovarajućim drugim antihipertenzivnim ljekovima (vidjeti poglavlja 4.3 i 4.6).

Pomoćne supstance

Laktoza, monohidrat: Pacijenti koji boluju od rijetkog nasljednog oboljenja netolerancije na galaktozu, Lapp laktaznog deficita ili loše glukozno-galaktozne resorpcije ne smiju da koriste ovaj lijek.

Fetalni/neonatalni morbiditet i mortalitet

Kada se primjenjuju u trudnoći, ACE inhibitori mogu da izazovu oštećenja, pa čak i smrt fetusa.

Dvostruka blokada sistema renin-angiotenzin-aldosteron (RAAS)

Utvrđeno je da se kod istovremene primjene inhibitora angiotenzin konvertirajućeg enzima (ACE), blokatora receptora angiotenzina II (ARB) ili aliskirena povećava rizik za pojavu hipertenzije, hiperkalijemije i oštećenja bubrežne funkcije (uključujući rizik od akutne bubrežne insuficijencije). Prema tome, dvostruka blokada RAAS kombinacijom ACE inhibitora, ARB ili aliskirena se ne preporučuje (vidjeti poglavlja 4.5 i 5.1).

Međutim, ukoliko se takva kombinacija smatra apsolutno neophodnom, može se primjenjivati ali isključivo pod nadzorom specijaliste i bliskim i čestim praćenjem funkcije bubrega, elektrolita u krvi i krvnog pritiska. ACE inhibitore i ARB ne treba kombinovati kod pacijenata sa dijabetičkom nefropatijom.

Antacidi

Istovremena primjena antacida (npr. aluminijum hidroksid, magnezijum hidroksid i simetikon) može da umanji resorpciju fosinoprila. Zbog toga antacide i lijek Fosinopril TEVA treba uzimati u vremenskom razmaku od najmanje 2 sata.

Nesteroidni antiinflamatorni (NSAI) ljekovi

NSAI ljekovi i acetilsalicilna kiselina u dozi većoj od 3 g dnevno mogu da utiču na antihipertenzivni efekat. Ipak, istovremena primjena fosinoprila i NSAI ljekova (uključujući i acetilsalicilnu kiselinu) nije povezana sa povećanjem broja klinički značajnih neželjenih reakcija. Kao i drugi ACE inhibitori i fosinopril kod nekih pacijenata sa kompromitovanom funkcijom bubrega može da dovede do daljeg pogoršanja bubrežne funkcije, ukoliko se uzima istovremeno sa NSAI ljekovima.

Litijum

Opisano je da istovremena primjena litijuma može da dovede do reverzibilnog povećanja koncentracije litijuma u serumu i toksičnosti. Istovremenu primjenu fosinopril natrijuma i litijuma treba obaviti pažljivo; preporučuje se često praćenje koncentracije litijuma u serumu.

Inhibitori endogene sinteze prostaglandina

Prijavljeno je da indometacin može da umanji antihipertenzivni efekat ACE inhibitora, posebno u slučaju hipertenzije sa smanjenim nivoom renina. Drugi nesteroidni antiinflamatorni ljekovi, npr. acetilsalicilna kiselina, mogu da imaju sličan efekat.

Diuretici

Pacijenti na terapiji diureticima, a posebno oni kod kojih je terapija započeta u skorije vrijeme, kao i oni na ozbiljnoj restriktivnoj dijeti po pitanju unosa soli ili na dijalizi, mogu povremeno da osjete nagli pad krvnog pritiska, obično u toku prvog sata nakon primjene početne doze fosinopril natrijuma.

Ostali antihipertenzivni ljekovi

Istovremena primjena drugih antihipertenziva, kao što su beta-blokatori, metildopa, antagonisti kalcijuma ili diuretika, mogu da utiču na povećanje antihipertenzivnog efekta.

Imunosupresivi

Istovremena primjena fosinoprila i imunosupresiva (npr.azatioprin) može da poveća rizik razvoja leukopenije.

Kombinacije koje se ne preporučuju:

Preparati kalijuma i diuretici koji štede kalijum

Fosinopril može da ublaži gubitak kalijuma koji prati primjenu tiazidnih diuretika. Međutim, primjena diuretika koji štede kalijum (npr. spironolakton, amilorid ili triamteren) ili suplemenata kalijuma mogu da povećaju rizik od razvoja hiperkalijemije. Zbog toga je potreban oprez u slučaju njihove istovremene primjene, kao i česta kontrola nivoa kalijuma u serumu.

Podaci iz kliničkog ispitivanja su pokazali da je dvojna blokada renin-angiotenzin-aldosteron-sistema (RAAS) kroz kombinovanu upotrebu ACE-inhibitora, blokatora receptora angiotenzina II ili aliskirena povezana sa većom učestalošću neželjenih događaja kao što su hipotenzija, hiperkalijemija i smanjena funkcija bubrega (uključujući akutnu bubrežnu insuficijenciju) u odnosu na upotrebom jednog RAAS agensa (vidjeti poglavlja 4.3, 4.4 i 5.1).

Ostali ljekovi:

Antidijabetici: Epidemiološkim studijama pokazano je da istovremena upotreba ACE inhibitora i antidijabetika (insulin, oralni hipoglikemici) može da dovede do pojačanog dejstva navedenih ljekova na smanjenje nivoa šećera u krvi, uz rizik od nastanka hipoglikemije. Ovaj fenomen se češće javlja tokom prvih nedjelja kombinovane terapije i kod pacijenata sa oštećenom funkcijom bubrega.

U farmakokinetičkim studijama sa nifedipinom, propranololom, cimetidinom, metoklopramidom ipropantelinom, bioraspoloživost fosinoprilata je bila nepromijenjena tokom istovremene primjene fosinoprila sa nekim od navedenih ljekova.

Tokom primjene fosinoprila u kombinaciju sa paracetamolom, antihistaminicima, ljekovima za sniženje nivoa lipida ili estrogenom, nijesu zabilježeni klinički značajni neželjeni događaji.

Uticaj na laboratorijske testove: Fosinopril može da izazove pojavu lažno niskih koncentracija digoksina u serumu ukoliko se one određuju metodom resorpcije na aktivnom uglju. Zbog toga treba koristiti druge setove na bazi antitijela. Terapiju fosinopril natrijumom treba prekinuti na par dana prije testiranja paratiroidne funkcije.

Trudnoća

Primjena ACE inhibitora se ne preporučuje tokom prvog trimestra trudnoće (vidjeti poglavlje 4.4). Primjena ACE inhibitora kontraindikovana je tokom drugog i trećeg trimestra trudnoće (vidjeti poglavlja 4.3 i 4.4).

Epidemiološki podaci u vezi sa teratogenim rizikom nakon izlaganja ACE inhibitorima tokom prvog trimestra trudnoće nijesu konačni; ipak, mali porast rizika nije moguće isključiti. Osim kod pacijentkinja kod kojih se nastavak terapije ACE inhibitorima smatra ključnim, pacijentkinje koje planiraju trudnoću treba da pređu na druge antihipertenzivne terapije koje imaju utvrđen bezbjednosni profil za primjenu u trudnoći. Kada se potvrdi trudnoća, potrebno je odmah prekinuti sa primjenom ACE inhibitora i, ako je potrebno, započeti terapiju odgovarajućim drugim antihipertenzivnim ljekovima.

Poznato je da primjena ACE inhibitora u drugom i trećem trimestru trudnoće izaziva fetotoksičnost (smanjena funkcija bubrega, oligohidramnion, kasna osifikacija lobanje) i neonatalnu toksičnost (bubrežna insuficijencija, hipotenzija, hiperkalijemija) (vidjeti poglavlje 5.3). Ukoliko tokom drugog ili trećeg trimestra trudnoće dođe do izlaganja ACE inhibitorima, potrebno je obaviti ultrazvučni pregled funkcije bubrega i lobanje. Novorođenčad čije su majke uzimale ACE inhibitore treba pažljivo pratiti zbog moguće pojave hipotenzije (vidjeti poglavlja 4.3 i 4.4).

Dojenje

Budući da su podaci o primjeni fosinoprila tokom dojenja ograničeni, primjena fosinoprila tokom dojenja se ne preporučuje i savjetuje se da se pređe na neku drugu terapiju sa ustanovljenim bezbjednosnim profilom tokom dojenja, naročito kad se radi o novorođenčadi ili prevremeno rođenim bebama.

Iako se ne očekuje da fosinopril direktno utiče na obavljanje ovih radnji, on može da izazove neželjene reakcije kao što su vrtoglavica, nesvjestica ili hipotenzija. Pacijenti treba da obrate pažnju na ove reakcije prije upravljanja motornim vozilom i rukovanja mašinama.

Kod pacijenata liječenih fosinoprilom neželjena dejstva su uglavnom blaga i prolazna.

Veoma često: ≥ 1/10

Često: ≥ 1/100 i < 1/10

Povremeno: ≥ 1/1000 i < 1/100

Rijetko: ≥ 1/10 000 i < 1/1000

Veoma rijetko: < 1/10 000 uključujući izolovane slučajeve

Nepoznata učestalost: (ne može se procijeniti na osnovu postojećih podataka)

Infekcije i infestacije

Često: infekcije gornjeg respiratornog trakta, faringitis, rinitis, virusne infekcije;

Nepoznata učestalost: pneumonija, laringitis, sinuzitis, traheobronhitis.

Poremećaji na nivou krvi i limfnog sistema

Nepoznata učestalost: eozinofilija, leukopenija, limfadenopatija, neutropenija.

Poremećaji metabolizma i ishrane

Nepoznata učestalost: smanjen apetit, poremećaj apetita, promjene tjelesne mase, giht, hiperkalijemija.

Psihijatrijski poremećaji

Često: promjene raspoloženja, poremećaj sna;

Nepoznata učestalost: depresija, poremećaj ponašanja, konfuzija.

Poremećaji nervnog sistema

Često: vrtoglavica, glavobolja, parestezija;

Povremeno: sinkopa;

Nepoznata učestalost: cerebralni infarkt, tranzitorni ishemijski napad, cerebrovaskularni događaj, tremor, poremećaj ravnoteže, poremećaji pamćenja, somnolencija.

Poremećaji na nivou oka

Često: poremećaji oka, poremećaji vida.

Poremećaji na nivou uha i labirinta

Nepoznata učestalost: bol u uhu, tinitus, vertigo.

Kardiološki poremećaji

Često: aritmija, palpitacije, angina pektoris;

Nepoznata učestalost: tahikardija, kardio-respiratorni zastoj, infarkt miokarda, srčani zastoj, poremećaji u sprovodnom sistemu srca.

Vaskularni poremećaji

Često: hipotenzija, ortostatska hipotenzija;

Povremeno: šok;

Nepoznata učestalost: naleti vrućine, hipertenzivna kriza, hemoragija, periferna vaskularna bolest, hipertenzija.

Respiratorni, torakalni i medijastinalni poremećaji

Često: kašalj, oboljenje sinusa;

Nepoznata učestalost: dispnea, bronhospazam, pulmonalna kongestija, disfonija, epistaksa, sinuzitis, pleuralni bol.

Gastrointestinalni poremećaji

Često: mučnina, povraćanje, dijareja, bol u abdomenu, dispepsija, disgeuzija;

Nepoznata učestalost: pankreatitis, otečenost jezika, disfagija, konstipacija, suvoća usta, flatulencija, oralni poremećaji, abdominalna distenzija.

Hepatobilijarni poremećaji

Nepoznata učestalost: hepatitis.

Poremećaji na nivou kože i potkožnog tkiva

Često: osip;

Povremeno: angioedem;

Nepoznata učestalost: hiperhidroza, ekhimoza, pruritus, dermatitis, urtikarija.

Poremećaji misićno-skeletnog vezivnog i koštanog tkiva

Često: mišićno-skeletni bol, mialgija;

Nepoznata učestalost: mišićna slabost, artritis.

Poremećaji na nivou bubrega i urinarnog sistema

Često: poremećaj mokrenja;

Nepoznata učestalost: insuficijencija bubrega.

Poremećaji reproduktivnog sistema i dojki

Često: seksualna disfunkcija;

Nepoznata učestalost: poremećaji funkcije prostate.

Opšti poremećaji i reakcije na mjestu primjene

Često: zamor, bol u grudima, edem, astenija;

Nepoznata učestalost: periferni edem, bol, pireksija.

Ispitivanja

Nepoznata učestalost: porast tjelesne mase, poremećaj rezultata testova funkcije jetre.

U kliničkim ispitivanjima sa fosinoprilom, učestalost neželjenih reakcija se nije razlikovala između starijih (stariji od 65 godina) i mlađih pacijenata.

Hipotenzija ili sinkopa su bili uzroci za prekid terapije kod 0,3% pacijenata.

Kompleks simptoma koji se sastoji od kašlja, bronhospazma i eozinofilije primijećen je kod dva pacijenta liječena fosinoprilom.

Podaci o bezbjednosti primjene fosinoprila kod pedijatrijske populacije su još uvijek ograničeni, ispitivana je samo kratkotrajna izloženost lijeku. U randomizovanoj kliničkoj studiji, tokom duplo slijepe faze ispitivanja u trajanju od 4 nedjelje, u kojoj je učestvovalo 253 djece i adolescenata starosti od 6 do 16 godina, zabilježene su sljedeće neželjene reakcije: glavobolja (13,9%), hipotenzija (4,8%), kašalj (3,6%), hiperkalijemija (3,6%), povišen nivo serumskog kreatinina (9,2%) i povišen nivo serumske kreatinin kinaze (2,9%). Za razliku od odraslih, u ovom ispitivanju su prijavljeni povišeni nivoi kreatinin kinaze (uglavnom prolazni i bez kliničkih simptoma). Dugotrajni efekti fosinoprila na rast, pubertet i opšti razvoj nijesu proučavani.

Prijavljivanje sumnji na neželjena dejstva

Prijavljivanje neželjenih dejstava nakon dobijanja dozvole je od velikog značaja jer obezbjeđuje kontinuirano praćenje odnosa korist/rizik primjene lijeka. Zdravstveni radnici treba da prijave svaku sumnju na neželjeno dejstvo ovog lijeka Agenciji za ljekove i medicinska sredstva Crne Gore (CALIMS):

Agencija za ljekove i medicinska sredstva Crne Gore

Odjeljenje za farmakovigilancu

Bulevar Ivana Crnojevića 64a, 81000 Podgorica

tel: +382 (0) 20 310 280

fax: +382 (0) 20 310 581

putem IS zdravstvene zaštite

Simptomi predoziranja ACE inhibitorima mogu biti hipotenzija, poremećaj ravnoteže elektrolita i insuficijencija bubrega. Nakon predoziranja, pacijente treba držati pod pažljivim nadzorom.

Terapijske mjere zavise od prirode i težine simptoma. Treba primijeniti mjere koje sprečavaju resorpciju i ubrzavaju eliminaciju. Ukoliko dođe do teške hipotenzije, pacijenta treba postaviti u „šok“ položaj (ležeći sa podignutim nogama) i hitno primijeniti infuziju fiziološkog rastvora. Treba razmotriti tretman angiotenzinom II.

Treba izbjegavati primjenu visokofluksnih poliakrilonitril membrana za dijalizu. Serumske elektrolite i kreatinin treba često pratiti.

Plan terapije:

• Aktivni ugalj: primijeniti kao smješu (240ml vode/30g uglja). Uobičajena doza: 25 do 100 g kododraslih/adolescenata, 25 do 50 g kod djece (1 do 12 godina), i 1g/kg kod djece mlađe od 1 godine.

B. Hipotenzija: primijeniti infuzijom 10 do 20 ml/kg izotonične tečnosti, postaviti pacijenta u Trendelenburg položaj. Ukoliko se hipotenzija nastavi, primijeniti dopamin (5 do 20 mcg/kg/min) ilinoradrenalin (0,1 do 0,2 mcg/kg/min), titrirati do postizanja željenog odgovora.

• Angiotenzin infuzija u dozama od 8,5 do 18 mcg/min pokazala se uspješnom u rješavanju hipotenzije kod pacijenata koji nijesu odgovorili na nadoknadu tečnosti i infuzionu primjenu dopamina ili noradrenalina.
• Nalokson se pokazao efikasnim kod nekih pacijenata sa hipotenzijom.

C. Angioedem: primijeniti antihistaminike i kortikosteroide. Pažljivo kontrolisati disajne puteve i primijeniti kiseonik.

Farmakoterapijska grupa: Inhibitori angiotenzin konvertujućeg enzima (ACE), monokomponentni

ATC kod: C09AA09

Mehanizam dejstva:

Fosinopril je prolijek (estar) dugodjelujućeg ACE inhibitora, fosinoprilata. Nakon oralne primjene fosinopril se brzo i u potpunosti metaboliše do aktivnog metabolita, fosinoprilata. Fosinopril sadrži fosofornu grupu koja se specifično vezuje za aktivno mjesto angiotenzin-konvertujućeg enzima, sprečavajući konverziju angiotenzina I u angiotenzin II. Rezultat smanjenja nivoa angiotenzina II je smanjenje vazokonstrikcije i smanjenje lučenja aldosterona, što može da dovede do blagog porasta nivoa kalijuma u serumu i gubitka natrijuma i tečnosti.

ACE inhibitori takođe sprečavaju degradaciju moćnog vazodilatatora bradikinina, što doprinosi antihipertenzivnom efektu; fosinopril ima terapijsko djelovanje kod hipertenzivnih pacijenata sa niskim nivoom renina.

Kod pacijenata sa srčanom insuficijencijom fosinopril ima povoljan efekat, uglavnom, na osnovu supresije renin-angiotenzin-aldosteron sistema; ACE inhibitori dovode do smanjenja prethodnog i naknadnog opterećenja srca.

Kod hipertenzije, fosinopril smanjuje krvni pritisak u roku od jednog sata, a maksimalni efekat postiže se nakon 3 do 6 sati. Primjenom uobičajene dnevne doze antihipertenzivni efekat traje 24 sata.

Primjena fosinoprila kod pacijenata sa hipertenzijom dovodi od smanjenja krvnog pritiska i u ležećem i u stojećem položaju. Ortostatska hipotenzija i tahikardija su rijetke, ali se mogu javiti kod pacijenata sa smanjenom količinom soli ili hipovolemijom. Smanjenje krvnog pritiska može da bude progresivno i može biti potrebno nekoliko doza da bi se postigao terapijski odgovor.

Fosinopril i tiazidni diuretici imaju aditivan efekat.

Fosinopril poboljšava simptome srčane insuficijencije, povećava toleranciju fizičkog napora, smanjuje težinu i učestalost hospitalizacije zbog srčane insuficijencije.

Smanjenje krvnog pritiska primjenom niskih (0,1 mg/kg), srednjih (0,3 mg/kg) i visokih (0,6mg/kg) ciljnih doza fosinoprila jednom dnevno proučavano je u randomizovanoj, dvostruko slijepoj kliničkoj studiji u kojoj je učestvovalo 252 djece i adolescenata između 6 i 16 godina sa hipertenzijom ili povišenim krvnim pritiskom. Po završetku četvoronedjeljnog tretmana, srednja vrijednost smanjenja sistolnog krvnog pritiska u odnosu na početnu vrijednost bila je slična kod primjene niskih, srednjih i visokih doza fosinoprila. Nije dokazan dozno-zavistan odgovor primjenom ove tri doze. Optimalna doza kod djece bilo kog uzrasta nije utvrđena. Ne postoji adekvatna doza za djecu tjelesne mase ispod 50 kg.

Upotreba kombinacije inhibitora angiotenzin-konvertirajućeg enzima (ACE), sa blokatorima receptora angiotenzina II (ARB II) je ispitana u dvije velike randomizovane kontrolisane studije ONTARGET (Ongoing Telmisartan Alone and in combination with Ramipril Global Endpoint Trial) i VA NEPHRON-D (The Veterans Affairs Nephropathy in Diabetes).

ONTARGET studija je sprovedena na pacijentima koji u anamnezi imaju kardiovaskularne bolesti ili cerebrovaskularnu bolest sa ili bez dijabetesa tipa 2 koji imaju oštećenja ciljnih organa. Studija NEPHRON VA-D je sprovedena na pacijentima sa dijabetesom tipa 2 i dijabetičkom nefropatijom.

Studije nijesu pokazale značajno pozitivno dejstvo, u poređenju sa monoterapijom, na razvoj oštećenja bubrega i/ili kardiovaskularne smrtnosti, ali je uočen povećani rizik za pojavu hipokalijemije, akutne bubrežne insuficijencije i/ili hipotenzije.

Ovi rezultati su takođe primjenljivi i za druge ACE inhibitore i ARB, s obzirom na sličnosti njihovih farmakodinamičkih svojstva.

ACE inhibitore i ARB zato ne bi trebalo istovremeno primjenjivati kod pacijenata sa dijabetičkom nefropatijom.

ALTITUDE studija (Aliskiren Trial in Type 2 Diabetes Using Cardiovascular and Renal Disease Endpoints) sprovedena je kako bi se procijenila korist dodavanja aliskirena na standardnu terapiju sa ACE inhibitorima ili blokatorima receptora angiotenzina II kod pacijenata sa dijabetesom tipa 2 i hroničnom bubrežnom insuficijencijom, sa ili bez kardiovaskularnih poremećaja. Ova studija je prekinuta prije vremena zbog povećanog rizika od neželjenih dejstava. Kardiovaskularna smrt i moždani udar bili su češći u grupi aliskiren nego u placebo grupi; Ista neželjena dejstva i neka ozbiljna neželjena dejstva, kao što su hiperkalijemija, hipotenzije i insuficijencija bubrega prijavljeni su češće u aliskiren grupi nego u placebo grupi.

Resorpcija

Nakon oralne primjene, prosječan stepen resorpcije fosinoprila je 30% do 40%. Na resorpciju fosinoprila ne utiče prisustvo hrane u gastrointestinalnom traktu, ali ipak brzina resorpcije može biti smanjena. Nezavisno od doze, maksimalna koncentracija (Cmax) se postiže za oko 3 sata. Nakon ponovljenih ili pojedinačnih doza farmakokinetički parametri (Cmax, PIK) direktno su proporcionalni unijetoj dozi fosinoprila.

Distribucija

Fosinoprilat se vezuje za proteine plazme u visokom procentu (> 95%); vezivanje za ćelijske komponente krvi je zanemarljivo.

Eliminacija

Nakon intravenske primjene, fosinopril se eliminiše i putem jetre i putem bubrega. Kod pacijenata sahipertenzijom, sa normalnom funkcijom jetre i bubrega, koji su primili ponovljene doze fosinoprila, poluvrijeme eliminacije je iznosilo prosječno 11,5 sati, dok je kod pacijenata sa srčanom insuficijencijom iznosilo 14 sati.

Posebne grupe pacijenta

Kod pacijenata sa insuficijencijom bubrega (klirens kreatinina < 80 ml/min/ 1,73 m2), ukupni klirens fosinoprilata je približno jednak polovini klirensa zabilježenog kod pacijenata sa normalnom funkcijom bubrega, dok nijesu primijećene značajne promjene u resorpciji, bioraspoloživosti i vezivanju za proteine plazme. Klirens fosinoprilata ne varira u odnosu na stepen insuficijencije bubrega; smanjenje eliminacije putem bubrega se kompenzuje povećanjem eliminacije hepato-bilijarnim putem. Neznatno povećanje PIK (manje od dupliranih normalnih vrijednosti) primijećeno je kod pacijenata sa teškom insuficijencijom bubrega, uključujući terminalnu fazu insuficijencije bubrega (klirens kreatinina < 10 ml/min/ 1,73 m2).

Kod pacijenata sa insuficijencijom jetre (alkoholizam ili bilijarna ciroza), hidroliza fosinoprila se ne smanjuje znatno, premda može biti usporena; ukupni klirens fosinoprilata je skoro jednak polovini klirensa zabilježenog kod pacijenata sa normalnom funkcijom jetre.

Ograničeni farmakokinetički podaci o primjeni kod djece i adolescenata dobijeni su u farmakokinetičkoj studiji primjenom pojedinačne doze kod 19-oro djece uzrasta od 6 do 16 godina, koja su primala 0,3 mg/kg rastvora fosinoprila.

Cilj je bio da se pokaže da su vrijednosti PIK i Cmax fosinoprilata (aktivnog oblika fosinoprila) kod djece i adolescenata, starosti 6-16 godina, slične onima kod odraslih koji su primali rastvor sa 20 mg fosinoprila.

Poluvrijeme eliminacije fosinoprilata bilo je 11-13 sati i bilo je približno isto u svim etapama ispitivanja.

Studije na životinjama pokazuju profil toksičnosti koji je odraz pojačanih farmakoloških efekata fosinoprila. U studijama sprovedenim na glodarima nije potvrđena karcinogenost. Mutageni potencijal nije potvrđen u sprovedenim in vitro i in vivo ispitivanjima.

Laktoza, bezvodna

Povidon K30

Krospovidon

Celuloza, mirkokristalna

Natrijum laurilsulfat

Gliceril dibehenat

Nije primijenljivo.

Fosinopril Teva, 10mg: 18 mjeseci

Fosinopril Teva, 20mg: 2 godine

Čuvati na temperaturi do 25°C.

Čuvati u originalnom pakovanju.

Blister (transparentni PVC/PVdC-Al), 3x10 tableta

Lijek se uništava u skladu sa važećim propisima..

Ovo uputstvo je posljednji put odobreno

Jun, 2015. godine

Režim izdavanja lijeka

Lijek se može izdavati samo na ljekarski recept.

Broj i datum dozvole

FOSINOPRIL TEVA, tableta, 10mg, 3x10 tableta: 2030/15/236 – 1278 od 22.06.2015. godine

FOSINOPRIL TEVA, tableta, 20mg, 3x10 tableta: 2030/15/237 – 1277 od 22.06.2015. godine

Čuvati van domašaja i pogleda djece.

Rok upotrebe

Fosinopril Teva, 10 mg, tablete: 18 mjeseci

Fosinopril Teva, 20 mg, tablete: 24 mjeseca

Nemojte koristiti lijek Fosinopril Teva poslije isteka roka upotrebe naznačenog na spoljašnjem pakovanju (Važi do:).

Rok upotrebe ističe posljednjeg dana navedenog mjeseca.

Uslovi čuvanja

Lijek čuvati na temperaturi do 25°C.

Čuvati u originalnom pakovanju.

Ne prenositi lijek u drugo pakovanje.

Ljekove ne treba bacati u kanalizaciju, niti kućni otpad. Pitajte farmaceuta kako da uklonite lijekove koji Vam više nisu potrebni. Ove mjere pomažu očuvanju životne sredine.

Neupotrebljeni lijek se uništava u skladu sa važećim propisima

Šta sadrži lijek FOSINOPRIL TEVA

Aktivna supstanca je fosinopril natrijum. Svaka tableta sadrži 10mg ili 20 mg fosinopril natrijuma.

Pomoćne supstance:

laktoza, bezvodna;

povidon K-30 i

krospovidon;

celuloza, mikrokristalna;

natrijum laurilsulfat i

glicerol dibehenat.

Kako izgleda lijek FOSINOPRIL TEVA i sadržaj pakovanja

• Fosinopril Teva, 10mg, tablete: Bijele do skoro bijele, okrugle tablete, sa podionom crtom sa obje strane tablete i oznakama “F” i “10” sa svake strane podione crte na jednoj strani tablete.
• Fosinopril Teva, 20mg, tablete: Bijele do skoro bijele, tablete oblika kapsule, sa utisnutom oznakom “93” sa jedne strane i oznakom “7223” sa druge strane tablete.

Fosinopril Teva, 10 mg, 20 mg:

Pakovanje: transparentni PVC/PVdC-Al blister. Pakovanje sadrži 30 tableta

Nosilac dozvole i proizvođač

Nosilac dozvole:

Farmegra d.o.o., Kritskog odreda 4/1, 81000 Podgorica